Page 97 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

quan tài.

Tục lệ cho rằng: Với lễ phạt mộc, thần trùng và ma quỷ sẽ sỢ hãi chạy ra khỏi
áo quan.. Người xưa còn giải thích rằng, ngoài việc đuổi thần trùng và ma quái, lễ
phạt mộc còn có mục đích đuổi các mộc tinh vẫn thường ẩn nấp trong cây gỗ từ khi
ỏ trong rừng cho đến khi cây gỗ bị hạ sau đó xẻ đóng làm áo quan, vẫn còn lẩn
khuất trong áo quan.

Khi lễ này kết thúc, người nhà tang chủ còn ném một nắm gạo - muối ra đường
để tống tiễn hết mọi loại ma quỷ và mộc tinh ra ngoài quan tài.

2. NGHI LỄ NHẬP QUAN

Khi đã thực hiện nghi lễ khâm liệm, thân nhân có mặt đứng theo thứ tự gần xa,
trên dưới quanh quan tài để chuẩn bị thực hiện lễ nhập quan, cổ tục có quy định
cho con trai đứng bên trái, con gái đứng bên phải người chết (cổ tục có nói đến
những người “kỵ tuổi” với người chết và giờ chết trong vòng con cháu ruột thịt, phải
lánh mặt ra chỗ khác, để ngừa tai họa về sau - người ta tin rằng người chết có thể
bắt theo), cổ tục này ngày nay phần lớn đã bị loại bỏ.

Nếu gia đình nào đã chuẩn bị tấm vải tạ quan (tấm vải lót ở đáy quan tài) thì
những người lo việc nhập quan nâng người chết lên bằng bốn góc của tấm vải tạ
quan, sau đó đặt nhẹ nhàng thi thể vào áo quan. Nếu không có tấm vải tạ quan thì
người ta dùng 3 đoạn dây luồn ở dưới thi thể, những người thực hiện cầm các đầu
dây nhẹ nhàng đặt thi hài vào quan tài. Chú ý không nâng thi hài trực tiếp bằng tay
để nhập quan. Khi nhập quan xong, để quan tài đúng vị trí thờ.

Quan tài sau khi đã miết kín các mạch hở, đáy quan tài cần phải rải một lớp
chè bồm, hoặc gạo nếp rang cháy dày khoảng 3 - 4 phân để hút hđi ẩm từ thi thể
toát ra, nhằm giữ cho thi thể luôn luôn khô ráo. Trước đây, theo tập quán của nhân
dân ta, sau khi rải lớp gạo nếp rang cháy vào đáy quan tài thì đặt lên một mảnh ván
có đục 7 lỗ theo vị trí sao Bắc đẩu - gọi là mảnh ván “thất tinh”, để khí ẩm và hdi
nước trong thi thể toát ra, được hút vào gạo rang qua 7 lỗ đó, phong tục đục 7 lỗ là
theo sách Thọ Mai gia lễ. Ngày nay người ta có thể thay tấm gỗ bằng những tờ giấy
bản có đục lỗ, để ngăn cách phần than tro gạo nếp rang cháy với thân thể người
chết để hút ẩm. Có thể đục 7, 9, 11 lỗ là tùy quan niệm của con người. Nhưng phải
đục lỗ để có chỗ thoát ẩm và hđi nước, đây là việc làm cần thiết,

Khi đặt thi hài vào quan tài, cần dự phòng một số vật liệu để kê, đệm, lót (nếu
quan tài rộng), làm cho thi thể cố định thành một khối với quan tài, khi di chuyển
quan tài không lắc lư, xê dịch. Đặc biệt phải kê lót phía đầu quan tài thật chu đáo.
Vật liệu kê, đệm nên dùng các gối bông nhỏ, hoặc gấp giấy bản hay vải mềm
nhiều lớp, dày mỏng tùy theo khi kê, đệm và phần đầu phải cao hđn phần chân.

99