Page 96 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

vai, sau khi thân nhân đã xem mặt lần cuối cùng.

Cách thứ hai: Đặt thi hài nằm chính giữa theo chiều dọc của vải, gấp mép vải
hai bên theo chiều dọc thi hài, sau đó gấp mép vả ị phía chân và cuối cùng là gấp
mép vải phía đầu, sau đó, buộc dây ở các khoảng như ở cách liệm thứ nhất.

Từ xưa đến nay, vải dùng để khâm liệm nhân dân ta thường dùng vải trắng, vải
trắng này là loại vải mộc hay vải mộc tẩy trắng, không dùng loại vải pha ni-lông, vì
loại vải này khó tiêu hủy.

Đối với các già (nữ) theo đạo Phật, vẫn còn giữ tục lệ khi khâm liệm mặc áo
“lục thù”. Theo quan điểm của đạo Phật, đây là trang phục thể hiện người quá cố
được “ăn mày cửa Phật”, nên khi quy tiên được mặc loại áo này do nhà Phật ban
cho. Áo này là loại vải mỏng hoặc vải vuông được may đơn giản, trên áo có in chữ
của nhà Phật.

Đối với người chết do những nguyên nhân thông thường, thì sau khi tắt thò từ 6
- 8 giờ thì nhập quan. Nếu người qua đời do bệnh dịch, thì nhập quan càng sớm
càng tốt. Trường hợp đợi người thân ở xa đang trên đường về cũng không được để
quá thời hạn quy định.

Trong việc tang, khâu khâm liệm được các gia đình tang chủ hết rất coi trọng,
nên thường bố trí những người thân trong tang quyền trực tiếp làm, vừa để thể hiện
tình cảm của mình, vừa để đảm bảo khâm liệm chu đáo.

Trong tang lễ hiện nay, nhân dân ta vẫn giữ tục khâm liệm và dùng vải trắng
để bọc thi hài. Song, khi thực hiện không nhất thiết phải là người trong nhà, có thể
nhờ những người quen làm việc này giúp đỡ, hoặc do những người có chuyên môn
của các bệnh viện làm cũng được.

Thời xưa, người ta đều phải làm lễ phạt mộc trước khi nhập quan. Vì theo quan
niệm truyền thống dân ta cho rằng trong chiếc áo quan, cho dù là cỗ hậu sự đã
sắm sẵn, hay là áo quan mới mua ỏ cửa hàng về, đểu có “quỷ tinh” lẩn khuất để
ám hại người chết và gieo tai họa cho tang gia. Lễ phạt mộc nhằm trừ khử hết lũ ma
quái dó đi, bằng cách chém vào áo quan ba nhát.

Để thực hiện nghi lễ này, người ta phải nhờ một thầy cúng cầm nén hương
đang cháy, “đọc chú” thư phù trên một con dao, rồi dùng con dao này giơ lên chém
khẽ ba nhát vào đầu, cuối, cạnh bên cỗ áo quan. Vừa chém, người thầy cúng vừa
"niệm chú”, đại ý câu chú là tống khứ các loại thần trùng, quỷ tinh, ma quái và mọi
loại tà ma khác ra khỏi áo quan, không cho chúng quấy nhiễu người chết và phá
hoại cuộc sống bình yên của người sống, ở bất cứ tuổi nào, hay đi vể phương
hướng nào.

Người thầy cúng có lúc niệm chú khẽ trong họng, lại có lúc quát tháo như dọa
nạt, thị uy. Người này cũng dùng những nén hương để “làm phép” trong lòng cỗ
98