Page 93 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt
P. 93
vọng giỗ Tết. Người Việt Nam thường ngoài tôn giáo của mình đều có thờ phụng tổ
tiên, kể cả những người theo Thiên Chúa giáo. Thực ra thờ phụng tổ tiên không
phải là một tôn giáo, do đó không thể gọi là đạo ông bà được. Là một đạo phải có
giáo chủ, giáo điều và việc hành đạo phải qua trung gian tu sĩ. Thờ phụng tổ tiên do
lòng thành kính và biết đn của con cháu đối với cha mẹ, ông bà cụ kỵ đã khuất.
Cây có gốc mới nỗ nhành xanh ngọn, nước có nguồn mới bể rộng sông sâu, thì
con người phải có tổ tiên mới có thể có mình được. Bỏ tổ tiên không thờ phụng tức
là quên nguồn gốc, huống chi ồng bà đã là những người sinh dưỡng cha mẹ và cha
mẹ đã là những người sinh dưỡng mình. Những người theo Thiên Chúa giáo, tuy
khồng lập bàn thờ tổ tiên, nhưng không phải là không thờ phụng tổ tiên. Những
ngày giỗ chạp họ vẫn làm cỗ và cầu nguyện cho người đã khuất và việc không có
bàn thờ tổ tiên là việc chuyển đổi bàn thờ tổ tiên đến bàn thờ Chúa, vậy nghĩa là
vẫn có sự thờ phụng tổ tiên thông qua bàn thờ của Chúa.
Qua việc thờ phụng tổ tiên tại Việt Nam, người khuất và người sống luôn luôn
có một sự liên hệ mật thiết. Sự thờ cúng chính là sự gặp gỡ của thế giới hữu hình
và vũ trụ linh thiêng. Đối với người Việt Nam, chết không có nghĩa là chết hẳn, thể
xác tuy chết nhưng linh hồn vẫn còn và vẫn còn lui tới với gia đình. Thể xác thì tiêu
tan, nhưng linh hổn thì bất diệt.
Dân gian luôn tin rằng, trần sao âm vậy, người sống cần gì, sống làm sao thì
người chết cũng như vậy và cũng có một cuộc “sống” ở cõi âm như ỏ trên dưđng
thế. Nói cách khác đi, người chết cũng cần ăn uống tiêu pha, có nhà ở như người
sống. Tin như vậy, việc cúng lễ là cần thiết, và việc thờ phụng tổ tiên không thể
không có được, cổ tục lại có tin rằng vong hồn của những người đã khuất thường
luôn ngự bên bàn thờ để được gần con cháu, theo dõi con cháu trong công việc
hằng ngày và giúp đỡ con cháu trong những trường hợp cần thiết.
4. NHỮNG D)P CÚNG LỄ GIA TIÊN
Trong gia đình, khi có những biến cố vui, buồn... người ta đều cúng gia tiên.
Ví như:
- Ngày sinh con,
- Ngày con đầy cữ, ngày con đầy tháng,
- Con cái bắt đầu di học,
- Con cái di thi cử,
- Ngày dựng vợ, gả chồng cho con cái,
- Lập được công danh,
95