Page 81 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

Liễu Hạnh Công chúa được thờ ỏ rất nhiều nơi như phủ Giầy, phủ Tây Hồ và
đền Sòng Sơn Vọng Từ ỏ (Hà Nội), đền Sòng và đền Phố Cát, Phủ Giày... trong
đó, phủ Giầy ở Vụ Bản Nam Định là nơi quan trọng nhất. Hằng năm, đến ngàý húy
của bà, dân chúng đi trẩy hội rất đông, đặc biệt là ỗ hội Phủ Giầy vào tháng 3 âm
lịch. Thành ngữ có câu: "Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ", nói về ngày giỗ của
hai vị được dân gian thờ cúng: Cha là Vua Cha Bát Hải Động Đình và Trần Hưng
Đạo, còn “Mẹ” chính là bà Chúa Liễu.

Bà còn được tôn vinh trong hệ thống tứ bất tử. Bà thường được thờ cùng với hệ
thống Tam Phủ, nên tạo thành Tứ Phủ. Mẩu Liễu Hạnh còn được thờ trong một tín
ngưỡng riêng gọi là Tam Tòa Thánh Mẫu.

Đời thứ nhất Mãu giáng sinh tại thôn Quảng Nạp xã Vỉ Nhuế huyện Thái An
phủ Nghĩa Hưng trấn Sơn Nam, trong nhà thái ông họ Phạm hiệu là Huyền Viên,
thái bà hiệu là Thuần hai người cùng một quê. ổ đời này mẫu cũng luôn giữ chữ
Trinh hiếu thảo thờ phụng cha mẹ, sau trở về chốn linh tiêu, mẫu tại thế từ năm
Giáp Dần niên hiệu Thiệu Bình nguyên niên năm 1434 cho tới năm Quí Tỵ niên
hiệu Hồng Đức thứ 4 năm 1473. Đời thứ hai của mẫu giáng sinh vào nhà thái công
họ Lê tại xã Vân Cát huyện Vụ Bản phủ Nghĩa Hưng, thái công họ Lê tên húy là
Đức Chinh. Tới tuổi trưỏng thành được gả cho Trần Đào Lang ỏ thôn An Thái sau
đổi là Tiên Hương, sinh được một con trai tên là Nhâm, ở kiếp này mẫu tại thế từ
năm Đinh Tỵ niên hiệu Thiên Hựu nguyên niên 1555 cho tới năm Đinh Sửu niên
hiệu Gia Thái thứ 5 năm 1577. Đời thứ ba của mẫu giáng sinh tại xã Tây Mỗ huyện
Nga Sơn tỉnh Thanh Hóa, lấy chồng họ Mai là tái hỢp với hậu thân của Đào Lang,
sinh được một con trai tên là cổn, được hơn một năm mẫu quay gót trỏ về đế
hương. Sau Ngọc hoàng chuẩn cho mẫu được trắc giáng xuống cõi trần thường
xuyên tiêu dao khắp nơi, được miễn vòng sinh tử luân hồi.

Mẫu Thượng Thiên sáng tạo bầu trời và làm chủ quyển năng mây, gió,sấm,
chớp...

Mẫu Liễu Hạnh xuất hiện vào khoảng đội hậu Lê, nhưng nhanh chóng trỏ
thành vị Thần chủ của Đạo Mẫu Việt Nam và đưoc tôn vinh với tư cách là Mẩu
Thượng Thiên, đưoc thờ ở vị trí trung tâm, mặc trang phục màu đỏ.

Thánh Mẫu Liễu Hạnh được cho là công chúa của Ngọc Hoàng Thương đế, do
lỡ tay làm vỡ chén ngọc mà bị đày xuống trần làm con gái nhà họ Lê ở nơi ngày
nay thuộc tỉnh Nam Định vào năm 1557. Dưới trần, bà có cuộc sống ngắn ngủi, lấy
chổng và sinh con năm 18 tuổi và chết năm 21 tuổi. Do bà yêu cuộc sống trần tục
nên Ngọc Hoàng cho bà tái sinh lần nữa. Trong kiếp mới, bà du ngoạn khắp đất
nước, thưởng ngoạn phong cảnh thiên nhiên, gặp gỡ nhiều người. Bà thực hiện
nhiều phép mầu, giúp dân chống quân xâm lược. Bà trở thành một lãnh tụ của
nhân dân và thậm chí bà còn tranh đấu với vua chúa. Do đức hạnh của bà, nhân

83