Page 85 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

ông làm Quốc công Tiết chế thống lĩnh toàn quân và đưa sự chỉ huy mưu lược và tài
giỏi của ông; quân giặc liên tục bại trận ở khắp nơi. Năm 1288 chúng buộc phải rút
khỏi nước ta.
Trần Hưng Đạo là danh tướng xuất sắc của nước ta suốt hai ngàn năm nay, để

lại nhiều chiến tích hiển hách, ông được phong tước vương nên gọi là Hưng Đạo
Vương.

Trong tâm thức dân gian, Trần Hưng Đạo trở thành một vị thánh. Đức Thánh
Trần được thờ ở nhiều nơi. Vùng Vạn Kiếp, một địa điểm chiến thắng của ông, trỏ
thành chốn thờ tự uy nghiêm; hằng năm mỏ Hội đền Kiếp Bạc vào ngày 20 tháng
8. Khách từ khắp nơi đến rất đông. Người đi trẩy hội lấy việc lễ bái hàng đầu, bởi
vậy hội ỏ đây chỉ có lễ bái, không có các trò bách hý như ở các hội khác.

25. TẬP TỤC THỜ CÚNG THÁNH sư

Thánh sư (Tiên sư hay Nghệ sư) tức là ông Tổ một nghề, người đã truyền dạy
nghề đó cho đời sau. Các vị Thánh sư rất được tôn trọng, ở nhiều nơi, những người
cùng làm một nghề, cùng buôn một thứ hợp nhau thành phường, có miếu thờ
Thánh sư riêng: ngày giỗ của Thánh sư gọi là giỗ phường, cúng giỗ tại miếu và mọi
người trong phường cùng tới lễ. Các thành viên trong phường phải cùng nhau góp
tiền để cúng giỗ. Những phường to thường có tài sản riêng, có ruộng vườn để lấy
hoa lợi dùng trong việc thờ tự Thánh sư. Giỗ phường có khi được làm rất to, có tổ
chức các trò vui như một ngày hội: múa rối, hát chèo, đánh đu, đánh cờ...

Bàn thờ Thánh sư

Người Việt bao giờ cũng biết nhớ ơn những người có công với mình, nên ngoài
bàn thờ Thánh sư ỏ miếu phường, mỗi thành viên của phường đều thờ Thánh sư tại
nhà riêng. Bàn thờ được thiết lập trên một hương án kê sát tường hậu gian bên.

Trong cùng chính giữa hương án là một chiếc bệ, trên có kê bài vị Thánh sư
gồm tên họ, nghề nghiệp sáng tạo của Thánh sư. Bài vị này có khi được thay bằng
một bức chân dung của Thánh sư. Có nhà thờ cả một pho tượng Thánh sư thay cho
bài vị. Trước bài vị là một chiếc bàn nhỏ có kê đài rượu có nắp đậy. Trước bàn này
là bát hương hoặc đỉnh trầm với hai bên có đèn nến, ống hương, mâm bồng...
Ngoài cùng cũng có một chiếc y môn.

Cũng có gia đình đã lập ban riêng để thờ Thánh sư, ở ngoài cửa ban có treo
một chiếc mành nhật nguyệt vẽ long phụng chầu hai bên.

Nghi thức cúng Thánh sư

Vào những ngày Sóc vọng, tuần tiết, giỗ Tết, trong khi cúng gia tiên và Thổ

87