Page 84 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

23. TÍN NGƯỠNG SÙNG BÁI Tự NHIÊN

Do là một đất nước nông nghiệp nên việc sùng bái tự nhiên là điều dễ hiểu.
Điều đặc biệt của tín ngưỡng Việt Nam là một tín ngưỡng đa thần và âm tính trọng
tình cảm, trọng nữ giới. Có giả thuyết cho rằng đó là do ảnh hưởng của chế độ mẫu
hệ thời xưa tại Việt Nam. Các vị thần ở Việt Nam chủ yếu là nữ giới, do ảnh hưồng
của tín ngưỡng phồn thực như đã nói ỏ trên nên các vị thần đó không phải là các cô
gái trẻ đẹp như trong một số tôn giáo, tín ngưỡng khác mà là các bà mẹ, các Mẫu.

Thờ Tam Phủ, Tứ Phủ

Tam Phủ là danh từ để chỉ ba vị thánh thần; Bà Trời (hay Mẫu Thượng Thiên),
Bà Chúa Thượng (hay Mẫu Thượng Ngàn), Bà Nước (hay Mẩu Thoải). Tứ Phủ gồm
ba vị Mẫu trên cộng thêm Mẫu Địa phủ. Các Mẫu cai quản những lĩnh vực quan
trọng nhất của một xã hội nông nghiệp, về sau do ảnh hưỏng của văn hóa Trung
Hoa nên có thêm Ngọc Hoàng, Thổ Công và Hà Bá. Thần Mặt Trời là vị thần quan
trọng nhất, có mặt trên tất cả các trống đồng. Việc thờ trời ở Việt Nam có trước ồ
Trung Quốc.

Thờ Tứ Pháp

Tứ Pháp là danh từ để chỉ các bà thần Mây, Mưa, sấm, Chớp, đại diện cho các
hiện tượng tự nhiên có vai trò quan trọng trong xã hội nông nghiệp. Sau này khi
Phật giáo vào Việt Nam thì nhóm các nữ thần này được biến thành Tứ Pháp với
truyền thuyết vể Man Nương Phật Mẩu. Tứ Pháp gồm:

- Pháp Vân (thần mây) thờ ở chùa Bà Dâu.

- Pháp Vũ (thần mưa) thờ ở chùa Bà Đậu.
- Pháp Lôi (thần sấm) thờ ở chùa Bà Tướng.

- Pháp Điện (thần chớp) thờ ở chùa Bà Dàn.

Ảnh hưởng của Tứ Pháp ỏ Việt Nam rất lớn, nhiều lần triều đình nhà Lý phải
rước tượng Pháp Vân về Thăng Long để cầu mưa.

24. TẬP TỤC THỜ ĐỨC THÁNH TRẦN

Đền Kiếp Bạc ỏ làng Vạn Yên, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương là nơi thờ Trần
Hưng Đạo, còn gọi là đức thành Trần.

Năm 1257, khi quân Nguyên Mông sang đánh nước ta, Trần Hưng Đạo được
vua cử làm Tiết chế, chỉ đạo cuộc kháng chiến, lập công lớn. Năm 1283, vua lại cử

86