Page 163 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

Bánh cốm phải kèm với bánh phu thê làm bằng loại bột lọc, nhuộm màu vàng trong
như ngọc. Bánh cốm có hình vuông tượng trưng chọ âm, bánh phu thê tròn tượng
trưng cho dương (cũng biểu thị nam và nữ, trời và đất). Bánh cốm, bánh phu thê lại
thêm mứt sen, chè cân loại hảo hạng, cau tươi và trầu không, sao cho tương xứng
với số bánh trái trên, cùng với dăm ba chai rượu màu.

Việc dẫn lễ ngày xưa thường có bà mối, mẹ hoặc cha chú rể. Cũng có thể là
chú, bác, những người có tư cách đại diện cho cha mẹ chú rể. Dăm bảy, thậm chí
mười cháp quả đựng lễ vật trên phủ vải điều hoặc khăn xatanh đỏ do các cô gái 16
- 17 tuổi mặc áo dài đẹp, đội trên đầu. Các nhà giàu xưa thường thuê xe tay kéo
gọng đồng rất sang, cũng có nhà dùng xe song mã.
Chú rể đi kèm với vài người bạn trai cùng tuổi, những người này sẽ là người
phù rể vào lễ cưới.

Bên nhà gái trong dịp này thường mời bà con thân cận nhất đến dự và có làm
cơm thiết nhà trai. Lễ vật nhiều nhưng chỉ đặt tượng trưng lên bàn thờ. Khi nhà trai
ra về, nhà gái thu xếp trả lại tất cả các cháp quả đựng lễ vật. Trong mỗi cháp quả
đều để lại mỗi thứ một ít, gọi là “lại quả” cho nhà trai.

Trình tự cúng lễ trong lễ ăn hỏi

* Chuẩn bị trước buổi lễ

- Hai gia đình sẽ bàn bạc và thống nhất số lượng tráp (thông thường số lượng
tráp ỏ miền Bắc là lẻ, từ 3, 5, 7 đến 15 tráp tùy nhà, còn ở miền Nam, tráp lại là số
chẵn). Trong tráp phải có lễ đen, là phong bì tiền nhà trai chuẩn bị để thắp hương
trên bàn thờ nhà gái. số lượng phong bì lễ đen có thể tùy thuộc vào số lượng bàn
thờ của nhà gái hoặc do nhà gái thách cưới.

- Tùy số lượng tráp, nhà trai phải chuẩn bị đội nam thanh niên trẻ để bê tráp và
nhà gái cũng chuẩn bị đội nữ có số lượng tương ứng để đỡ tráp.

- Hai nhà lựa chọn ra một giờ đẹp để làm lễ ăn hỏi tại nhà gái. Tới đúng ngày
đã định, đoàn đại diện nhà trai sẽ lên đường tới nhà gái.

- Để đảm bảo tới nhà gái đúng giờ, gia đình nhà trai cần tính toán thời gian đi
lại cũng như các trở ngại trên đường. Tốt nhất nhà trai nên đi sớm trước giờ làm lễ
khoảng 30 phút để tránh tắc đường và có thời gian chuẩn bị.

* Chào hỏi và trao lễ vật
- Khi tới giờ đẹp, đoàn ăn hỏi nhà trai sắp xếp đội hình theo thứ bậc trong gia
đình, đi đầu là ông bà, bố mẹ, chú rể, đội bê tráp và các thành viên liên quan.

- Sau khi hai nhà chào hỏi, đoàn bê tráp nam sẽ trao lễ cho đội đỡ tráp nữ để

đỡ mâm quả vào nhà.

165