Page 167 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

5. LỄ THỈNH KỲ

Tức là hẹn ngày xin cưới. Sau lễ nạp tệ, tức là các đồ dẫn cưới nhà trai đã đưa
sang nhà gái, thì nhà trai xin hẹn ngày, giờ đón dâu với nhà gái. Lễ này diễn ra hết
sức đơn giản và không có gì cản trỏ.

6. LỄ ĐÓN DÂU

Còn gọi là lễ thân nghinh. Người con gái về nhà chồng là ngày cưới, ngày vui,
ngày hạnh phúc nhất của đời người, nên nghi lễ đón dâu rất trang trọng. Người ta
còn gọi là “rước dâu” (người con trai phải thân đến nhà gái rước cô dâu vể).

Lễ đón dâu phải kiêng kỵ một số điều:

- Bản thân cô dâu, chú rể không ở trong thời kỳ đại tang (tức cha mẹ đẻ chết
chưa hết tang).

- Ngày giờ cưới phải tránh các ngày giờ “không vong”, “sát chủ”... Đồng thời
phải tránh “tháng ngâu” - tháng 7 âm lịch.

Theo tập quán của dân ta: Tuy gọi là 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông song thực ra ở
nước ta chỉ có hai mùa rõ rệt là mùa mưa (ướt, ẩm, từ tháng 5 đến tháng 10 âm
lịch) và mùa khô ráo (khô, lạnh, mát mẻ, từ tháng một đến tháng tư năm sau). Thực
ra người ta có thể tổ chức lễ cưới vào bất cứ tháng nào nếu tính thấy tốt và không
ngại nóng (mùa nắng), không ngại ướt (mùa mưa). Song, có một tháng mà ai cũng
phải kiêng - đó là tháng bảy (mưa ngâu).
Mưa ngâu nhắc một truyền tích Ngưu Lang, Chức Nữ: Ngưu Lang (Kiên Ngưu)
là một ngôi sao, chăn trâu phía Tây sông Ngân, yêu Chức Nữ cũng là một ngôi sao
- con gái Thượng đế. Đây là hai ngôi sao nằm trong 28 ngôi sao nổi tiếng (Nhị thập
bát tú). Thượng đế nhận Ngưu Lang làm rể. Nhưng từ khi có chồng, Chức Nữ lười
biếng nên bị Thượng đế phạt, đầy Chức Nữ sang bờ Đông sông Ngân và lệnh cho
mỗi năm hai người chỉ được gặp nhau một lần vào ngày Thất tịch (mùng 7 tháng 7).
Bỏi thế, lúc gặp được nhau ấy, hai người khóc rả rích như mưa. Mưa rả rích tháng 7
gọi là mưa ngâu (tức Ngưu). Tình lứa đôi la dỏ như vậy, nên dân ta thường ngại,
không tổ chức lễ cưới vào tháng này.

Trước ngày cưới một ngày, cả hai nhà đều làm lễ cáo gia tiên và thổ công. Nhà
gái xin phép (gia tiên và thổ công) cho con xuất giá, làm con nhà người. Nhà trai xin
phép được báo là có thêm người và sẽ có thêm con cháu nối dõi tông đường.

Tuy hai gia đình đã thỏa thuận với nhau ngày, giờ cưới rồi, nhưng trước khi lễ
đón dâu vài ba tiếng đồng hồ (nếu hai nhà ỏ gần, nếu ỏ xa thì trước một ngày) nhà
trai lại cử người đến nhà gái với chút lễ mọn: cơi trầu để “xin dâu”. Cơi trầu này phải

169