Page 171 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt
P. 171
để thắp hương trên bàn thờ nhà gái. ở miền Nam, nhà trai bắt buộc phải chuẩn bị
một đôi đèn cầy (nến) có khắc hình long phụng để thắp trên bàn thờ nhà gái. Gia
đình nhà gái cũng sẽ chuẩn bị hai chân đèn để cắm đèn cầy.
Để chân và đèn cầy khớp nhau, hai nhà nên thống nhất trước kích cỡ, để khi
làm lễ gia tiên không mắc phải những điều sai sót. Người miền Nam quan niệm, khi
thắp đèn cầy (nến) trên bàn thờ như vậy, hạnh phúc của đôi trẻ cũng sẽ hạnh
phúc, ấm áp như ngọn lửa đèn cầy.
- Nghi thức: Bố cô dâu hoặc đại diện nam giới trong họ nhà gái sẽ là người thắp
hương, lên đèn trên bàn thờ, đồng thời cũng là người đọc bài khấn trước tổ tiên. Bài
khấn này thường được các gia đình xin tại chùa. Cô dâu chú rể sẽ làm theo sự
hướng dẫn của cha mẹ hoặc người đại diện. Lễ gia tiên thường diễn ra nhanh
chóng để cô dâu kịp giờ về nhà chồng.
Nghi lễ gia tiên tại họ nhà trai
Theo đúng nghi lễ truyền thống, trước khi cô dâu lên đường vể nhà chồng,
người chủ hôn sẽ đốt hương để xua đuổi những điều xấu không theo chân đôi uyên
ương về nhà. Đoàn đưa dâu của nhà gái và rước dâu của nhà trai sẽ cùng nhau về
nhà trai để trình diện họ hàng, tổ tiên.
ở miền Bắc và miền Trung, mẹ cô dâu sẽ không được đưa con về nhà chồng
để tránh nỗi buồn chia cách. Nhưng người miền Nam lại có suy nghĩ phóng khoáng
nên nhiều gia đình không kiêng việc mẹ đưa con gái vể nhà chồng. Khi đoàn rước
dâu về tới nhà trai, cô dâu chú rể sẽ tiếp tục làm lễ ra mắt tổ tiên tương tự như nghi
lễ tại họ nhà gái.
- Thành phần tham gia: Một số gia đình chỉ có bố mẹ chú rể và đôi uyên ương
tham gia vào lễ thắp hương trên bàn thờ. Tuy nhiên, một số gia đình khác lại sửa
soạn một bàn thờ nhỏ đặt trong phòng khách để tượng trưng cho bàn thờ gia tiên
và tất cả thành phần đoàn đưa, rước dâu đều được chứng kiến nghi lễ này.
- Lễ vật thắp hương: Nhà trai sẽ chuẩn bị sẵn mâm ngũ quả, gà luộc hoặc cầu
kỳ hơn, có thể đặt mâm trái cây hình long phụng để bàn thờ thêm đẹp mắt.
- Nghi thức: Bố chú rể hoặc đại diện nam giới trong họ nhà trai cũng sẽ là
người thắp hương, lên đèn trên bàn thờ và đọc bài khấn báo cáo tổ tiên. Cô dâu
chú rể sẽ làm theo sự hướng dẫn của cha mẹ hoặc người đại diện. Sau khi thắp
hương trên bàn thờ tổ tiên, cô dâu chú rể sẽ cùng cúi lạy bố mẹ chú rể và mời
nước các bậc cao tuổi trong nhà.
Để lễ gia tiên diễn ra suôn sẻ nhất, hai gia đình cần chuẩn bị các lễ vật chu
đáo và sửa soạn, dọn dẹp bàn thờ cũng như hướng dẫn đôi trẻ thực hiện nghi lễ
chỉnh chu, trang trọng nhất.
173