Page 156 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

khỏi bị khổ ngạ quỉ, được sinh trong cõi Nhân hay Thiên, hưởng phúc vui vẻ không
cùng.

Từ đó về sau, cứ đến ngày rằm tháng bảy, các hàng Phật tử chí hiếu đều làm
lễ Vu lan để đền đáp công ơn cha mẹ dẫu còn sống hay đã mất. Ngoài ra, họ còn
tưởng nhổ và chú nguyện cho cửu huyền thất tổ, các ân nhân, thân nhân, bạn bè,
những người quen biết đã quá cố sớm được vãng sinh nơi Phật Quốc.

Phật giáo chân truyền dạy như thế. Nhưng tín ngưỡng nhân gian có pha trộn
nhiều điều khác. Chẳng hạn, do ảnh hưỏng của Đạo giáo, quần chúng cho rằng
ngày ấy, ỏ âm phủ, quỉ sứ mở cửa địa ngục cho các vong hồn bay về dương thế để
tha hồ ăn hưỏng, rồi sau đó lại phải bay về âm phủ. Vì thế, họ nảy sinh lòng thương
xót đối với các vong hồn. Dần dà tục cúng cô hồn tháng bảy trở thành một tập tục
dân gian.

Mô tả lễ hội Vu lan

Đầu tháng 7 âm lịch, Phật tử cũng như nhiều người ngoài Phật giáo, bắt đầu
tưỏng nhớ tới tổ tiên, cha mẹ, những người thân quen đã khuất bóng, một cách đặc
biệt hơn bình thường. Nhiều người ăn chay, niệm Phật, làm phúc, đến chùa nghe
thuyết pháp. Để chuẩn bị cụ thể hơn, người ta để dành tiền, quần áo, thực phẩm,
thuốc men để cúng dường kính biếu chư tăng ni vào ngày lễ, đồng thời để mua
những đồ cúng tổ tiên trên bàn thờ suốt hai tuần cuối tháng 7.

Từ ngày áp lễ (ngày 14 - 7), bẩu khí ỏ các chùa chiền đã bắt đầu nhộn nhịp
tưng bừng hẳn lên, Nhiều Phật tử đã đến chùa để đảnh lễ Phật và cầu nguyện.
Chung quanh chùa, người ta bày bán la liệt nhang hương, kinh Phật (nhất là kinh Vu
lan), các lồng chim (để phóng sinh)... Bầu không khí lễ lạt ở các chùa càng lúc
càng làm cho tâm hồn người Phật tử lâng lâng, sốt sắng, như tiếp xúc được với thế
giới vô hình.

Ngày rằm, chùa càng lúc càng đông người. Tới khoảng 11 giờ trưa: Lễ Vu lan
bắt đầu cử hành. Ngoài sân cũng như trong chùa, các trường phương bảo cái (cờ
Phật giáo dạng phướn có lọng che) rải rác khắp nơi. Các cột trong chùa cũng treo
cờ. Bàn thờ Phật, bàn thờ các Tổ đèn nến sáng chưng, hoa quả, hương khói nghi
ngút.

Một hồi trống bát nhã nổi lên báo hiệu lễ Vu lan bắt đầu, mọi người im lặng.
Trong chùa, ngoài các Phật tử đứng đối diện với tượng Phật ở chính điện, còn có
nhiều tăng ni bận lễ phục trang trọng được mời ngồi trên ghế trước mặt các Phật tử.
Vị sư trụ trì đứng ra nói vài lời khai lễ, rồi mời một vị thượng tọa trong số các tăng ni
có mặt tại đó khai pháp. Vị này giảng ý nghĩa của lễ Vu lan. Sau thời pháp là thời
kinh: Mọi người đều cùng nhau tụng kinh Vu lan nói về công ơn cha mẹ và bổn
phận phải hiếu thảo đối với cha mẹ, một cách nhịp nhàng theo nhịp mõ.

158