Page 67 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 67
....... Nhùng nhà bác học nối tiếng trang lịch sứ Việt Nam 69
đưỢc khôi phuc Ợữ chức Tư vụ bộ Công... Vua Minh
Mệnh là ngiíời chuộng tài năng nhưng có tính tự phụ và
đa nghi. Ông dè dặt với tầng lớp nho sĩ Bắc Hà có quan
hệ với triền Tây Sơn, trọng khí tiết và có chính kiến.
Phan Huy Chú bởi ấp ủ tấm lòng xíu ái vì dân nước nên
năm 1823, khi được thăng chííc Lang trung bộ Lại, đả
mạnh dạn dâng sớ điều trần bốn việc: bớt thnế, bớt lính;
thực hiện chế độ qnân điền; bãi bỏ nluìng cuộc hành
binh dẹp loạn; nglúêm trị bọn sân mọt chuyên đục
khoét lương dân. Việc dâng sớ diều trần bốn việc của
Phan Huy Chú đã bị vua Minh Mệnh quở trách, ông
cũng như nhiều bậc tài trí thời ấy đã không được vua
thực sự tin dùng. Từ sau mấy lần bị vua Minh Mệnh đối
xỉí thô bạo, ông trở nên kín đáo, tuy không vội tư quan
nhưng không còn hăm hở nhií buổi đầu. Hơn nuíời năm
làm quan, ông dù có lúc dưỢc thăng Hiệp trấn Quảng
Nam. hai lần di si'f, nhung ông vẫn luôn bị vua trách
phạt. Cuối cùng, chán cuộc đời làm quan, Phan Huy
Chủ vịn cớ đau yếu, xin tư quan về nhà mở tníờng dạy
học ở làng Thanh Mai thuộc huyện Tiên Phong, tỉnh Sơn
Tây (nay là xã VcUi Thắng, huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây) rồi
mất tại đó năm Canh Tý 1840, thọ 58 tuổi.
Nhà thờ Phan Huy Chú hiện toạ lạc tại qué nlỉù Sài
Sơn, huyện Quốc Oai, tỉnh Hà Táy. Đâv là di tích Lịch
sử - Vãn hoá dã được xếp hạng bởi Bộ Vãn hoá - Thông
tin ngày 24 tháng 11 năm 2000.
(Anh Nguyễn, theo Danh nhân Việt]