Page 63 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

Nhũng nhà bác bọc nối tiếng trong lịch sứ Việt Nam 65

NHÀ KHOA HỌC BÁCH KHOA THƯ
PHAN HUY CHÚ

Phan Huy Chú (1782 - 1840) ỉà danh nhăn văn hoá
Việt Nam, nhà khoa học bách khoa thư văn sử địa nổl
tiếng với tác phẩm lớn “Lịch triều hiến chương loại
chí”. Óng đồng thời cùng là nhà giáo, nhà thơ của triều
vua Minh Mạng.

Phan Huy Chú (tên khác là Phan Hny Hạo, tên hiện
là Mai Phong), sinh năm Nhâm Dần 1782, quê gốc xã
Thu Hoạch, huyện Thiên Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, sinh ra và
lớn lên ở xã Thụy Khê, huyện Yên Sdn, Phủ Quốc Oai,
nay là làng Sài Sơn, huyện Quốc Oai, tỉnh Hà Tây. ông
xuất thân trong gia đình có truyền thống khoa bảng, là
con trai thứ ba của Lẻ bộ Thượng thư, tiến sĩ Phan Huy
ích. Ông nội là tiến sĩ Phan Huy Cận, ông ngoại là Ngô
Thì Sĩ. cha là Phan Huy ích. bố vỢ là Nguyễn Thế Lịch,
bác là Ngô Thì Nhậm, chú là Phan Huy ôn, anh là Phan
Huy Thực...

Tiến sĩ Phan Huy ích trong ‘Thứ nam thực sinh hỉ
phú” (bài phú mìíng sinh nhật con trai thứ hai Phan Huy
Thực) đã viết: “Văn phái dư lan cự cửu nguyên”, nghĩa
là: “dòng văn để lại đủ cỉíu nguyên”, ông cũng có lời chú
trong “Dụ am ngâm lục” rằng: "Phụ thân tôi Phan Huy
Cận, thi Hương, thi Hội 2 lần đỗ đầu (lưỡng nguyên). Tôi
thi Hương, thi Hội, thi úng chế ba lần đều đỗ đầu (tam
nguyên). Bác Hy Doãn (Ngô Thì Nhậm) và chú Nhã Hiên
(Phan Huy ôn) em trai thứ 3 của tôi đều đỗ đầu tliỉ