Page 60 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

62 Tú sách 'Việt Nam đất nuúc con nguủi'

tluí việii dể báo tồii và phát liuy vốn sách vở cita dán tộc.
3. Một tron^ các công việc qnan trọng hàng dần của
các nhà tàng thii' cổ là biên soạn kinh lịch chí. Theo
nghĩa gốc tltì “kinh” có nghĩa là sách vở cổ điển phtíơng
Đông về triết học, tôn giáo và các sách chuyên inôn;
“tịch" là các sổ sách, sách vở. giấy tờ biên chép những tri
thức cần thiết làm thành một cuốn sách. Kinh tịch chí
có nghĩa là một tập sách, một thiên sách glii chép thu
(hập tên sách, chú thích tùy theo yêu cầu... Cùng một
khái niệm dó, các ntíớc phương Tây gọi là Bibliography
do gốc chữ Hy LạỊ), có nghĩa là khoa học về sách vở.
Sự nghiệp Thư mục Việt Nam ra dời khá muộn so
với Iihicii ntíớc trên thế giới và lại phải trải qua những
trang cực kỳ đen tối do chính sách hủy diệt thư tịch các
triền đại phong kiến Trung Hoa. Tài liệu về thií mục Việt
Nam quả là ít ỏi. Trước khi Nghệ văn chí ra đời, các nhà
nghiên cứu không tìm thấy một bản thư tịch chí nào của
Việt Nam biên soạn. Chính vì vậy Nghệ văn chí là một
phần trong bộ sử Đại Việt thông sử do Lê Quý Đôn biên
soạn năm 1749 điíỢc cho là bản tluf mục đầu tiên hiện
còn của sự nghiệp thư tịch Việt Nam và Lô Quý Đôn
được cho là ngiíời đầu tiên biên soạn tlnt tịch chí của
nước ta.
Sau khi biên soạn Nghệ ván chí, 28 năm sau
(1777), Lê Quý Đôn soạn sách Kiến văn tiểu lục. Trong
mục Thiên chương của sách này, ông đả giới Uiỉệu các
bài bi văn, minh văn mà sau này Tiến sĩ sử học Tạ Ngọc
Liễn đã nghiên cứu và kết luận rằng ông là ngitòi đầu
tiên biên soạn tlní mục văn bia, văn chương ở nước ta và
là người đi đầu nghiên crtii lĩnh vỊtc “kinh thạch di văn”.