Page 57 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 57
Những nhà bác hac nổi tiếng trong lịch sứ Việt Nam 5 9
Quốc và dánh giá rất cao Tây liọc của các giáo sĩ Malteo
Ricio (1552-1610). Guilio Alcni (1582-1649). Perdinand
Verbiest (1623-1649)”. Sự tiếp thu và đánh giá Táy học
của Lc Quý Đôn đưỢc thể lúện nhiều trong Vân dài loại
ngữ... Nhờ vảo sự nhạy cảin khi tiếp xi'ic với nền văn hóa
mới lạ, Lê Quý Đôn gỡ bỏ điíỢc ánh nhìn phán biệt Hoa -
Di của Trung Quốc, chủ tníơng vãn hóa các nuớc dều có
điểm độc dáo, Trung Quốc không còn trung tâm ctia văn
hóa và vị trí địa lý.
Đổ viết Vân dài loại ngữ, ông dã đọc và sử dụng tới
851 lu'Ợt tác phcẩm ctia 505 bộ sách Trung Hoa và Đại
Việt, trong đó có sách là những bộ hàng trăm quyển như
hộ Tư trị thông giám cương mục 294 C|uyển; bộ Tam
tài dồ hội 106 quyển: bộ Sơ học ký 30 CỊuyển: bộ Bắc
Đường thư sao 160 quyển; bộ Thái bình ngứ lăm 100
quyển... Viết Quần thư khảo biện, ông cĩmg phải đọc
hàng trăm cuốn sách sử từ thời Hạ, Tlmơng, Chu dến
thời Tống. Nguyên... ông còn phải dọc bao nhiêu nrta để
viết các sách Âm chắt ván chú. Dịch kinh phu thuụết,
Đạo dức kinh diễn nghĩa. Địa lý toản ỵếu, Kim cương
kinh chú giải. Sử luật tocìn yếu, Thái ất dị giản lục;
Thư kinh diễn nghĩa, Xuân thu lược luận. Kiến văn tiểu
lục, Phủ biên tạp lục. Toàn Việt thi lục...
Lê-Quý Đôn rất quý sách vở, suốt đời cặm cụi, từ
việc tim tòi thu thập sách vở, dọc, viết đến việc bảo quản
thư tịch. Ông đều làm một cách mẫu mực và để lại cho
đời những công trình đồ sộ và những bài học kinh
nghiệm quỷ giá. Các học giải cũng thời và hậu thế đã coi
Ông là nhà bác học biên soạn sách vở, một nhà tàng thư
lớn trong lịch sử thư tịch nước nhà.
