Page 55 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 55
Nhùng nhà bác học nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam 5 7
ciia Lê Quý Đôn trong sự lộn xộn của nhiều dị bản.
Sáng tác của Lê Quý Đôn chẳng những phản ánh trí
tuệ, tài nâng và tâm tư tìnli cảm của cá nhân ông, mà
còn phản ánh và thể hiện bao quát các tri thức đưđng
tliời, có thể được coi nhií một “Tập đại thành” của văn
lióa Việt Nam thời kỳ trung đại.
Lê Quý Đôn đã để lại cho văn hóa dân tộc một di
s;m tliư tịch đồ sộ. Cĩmg theo sách Lược truyện các tác
gia Việt Nam, tác phẩm của Lê Quý Đôn viết có: sử học:
5 tác phẩm: Thơ văn: 7 tác phẩm; Chú giải kinh điển: 6
tác phẩjn; Triết học: 15 tác phẩm; Tổng Ipạỉ: 3 tác
Ị)hẩm; Tạp lục: 6 tác phẩm; Tác phẩm Nôm: 5 tác
phẩm. Các thií tịch khác cũng cung cấp thêm một số tên
sách khác. Ví dụ: Chư kinh luận thuyết: Bang giao tập
tục, Khán tụng điều cách và Kim gián lục chú giải, Bang
giao lục, Danh thần lục, Trí sĩ trướng văn tập, Dịch kinh
phu diuyết, Chinh tây toàn tập...
2. Dựa trên những kiến thức đọc điíỢc trong các
sách vở và kinh nghiệm thực tế, Lê Quý Đôn đã có một
quan niệm về thư tịch và tác dụng của việc đọc một cách
toàn diện và tích cực. Lời tựa thiên Nghệ văn chí trong
bộ Đại Việt thông sử được coi như Tuyên ngôn về thư
tịch của nhà bác học họ Lê: “Các bậc đại nho có tiếng về
sau, đời nào cũng biên soạn sách vở. Tuy lời nói, bàn
luận một khi chiía phải đã thuần thục hẳn nhiíng những
diều cốt yếu đều chung đúc bởi tinh hoa của khí lớn núi
sông, gốc ở những đạo lý sây sắc trong lòng ngiíời. Mỗi
người đều có ý kiến riêng, làm thành lời nói ciìa một
nhà, lời nói của người giỏi giúp ta hiểu rộng, biết nhiều,
