Page 54 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam
P. 54
56 Tư sách "Việt Nam - đất nuớc, con người'
phẩm đồ sộ cả về khối híỢng trang viết và khối lượng
ứiông tin dung nạp:
- về nội dung, cắc tác phẩm của ông bao quát nhiều
lĩnh VỊÍC: văn, sử, triết, ngôn ngữ, thiên văn, địa lý, giáo
dục, thư mục, kinh tế, chính trị, ngoại giao, ngliệ thuật,
bói toán, phong thủy... nglũa là tất cả các lĩnh VI.ÍC khoa
học tìí thế kỷ XVIII người dân Việt Nam biết tới.
- về hình thức, trước tác của ông đa dạng: có sáng
tác, biên tập, chủ giải, bút ký đọc sách, khảo sát thực
địa. glii chép tổng hỢp, thơ, văn, biện luận, dịch, diễn
ca, văn tế, các lối văn dùng trong thi cử thời đó như văn
sách, văn chính luận: các loại tựa, bạt, ký sự, văn bia,
câu đối...
- về chữ viết, ông đa số dùng chữ Hán, những cũng
là người đầu tiên dùng chữ Nôm trong các văn bản hành
chính (bài Khải Nôm của Lê Quý Đôn trong Bắc sứ
thông lục) và cả trong sáng tác
- về chất lượng tác phẩm, hầu hết các tác phẩm
điíỢc viết ra dù là dưới thể loại nào cĩmg đều nghiêm
túc, cẩn trọng, đáng tin cậy về các thông tin điía ra.
- về cách làm sách, tác phẩm của Lê Quý Đôn
tluíờng có kết cấu chặt chẽ, hoàn chỉnh. Tác phẩm nào
cũng có bải tựa nói rõ mục đích soạn sách, phương
pháp biên soạn, có khi có mục lục chi tiết và cuối cùng
là tên. tên hiệu, nơi viết, ngày tháng năm viết đầy đủ rõ
ràng. Có sách ông còn có bài hậu tự, các lời giới thiệu
của các học giả có tên tuổi. Chứng tỏ tác giả là người viết
già dặn, có trách nhiệm và lương tâm của người cầm bút
và đây cũng là một dấu hiệu để xác định các tác phẩm
