Page 212 - Những bài Làm Văn 12
P. 212
lời văn sao cho thật vừa ý mình, thật mới, thật hay, có dấu ấn riêng rõ rệt,
không thể lẫn với bất kì ai.
Người lái đò Sôn^ Đà trích trong tập tuỳ bút Sông Đà, kết quả chuyến đi
thực tế của Nguyễn Tuân ỏ Tây Bắc năm 1958. ông sống với bộ đội, thanh
niên xung phong, công nhân cầu đường và đồng bào các dân tộc từ Lai Châu
về Sơn La. Thực tiễn xây dựng cuộc sống mới sau 1954 và phong cảnh, .con
người Tây Bắc đã đi vào trang sách của ông với một niềm vui to lớn bao trùm
tất cả, xen lẫn những xúc cảm trữ tình trước vẻ đẹp lạ lùng và hấp dẫn của
đất nước, con người Tây Bắc.
Tuỳ bút Người lái đò Sông Đà lấy ông lái đò làm nhân vật trung tâm của
câu chuyện về Sông Đà, nhưng thực chất là để biểu lộ cảm nghĩ, nghe nhìn,
quan sát, nghiền ngẫm và sáng tạo của Nguyễn Tuân. Mượn lời ông lái đò nói
về Sông Đà nhưng chính là tác giả miêu tả con sông từ nhiều góc độ khác
nhau, qua đó bộc lộ tâm tư tình cảm mình đối với con sông tiêu biểu cho núi
non, con người xứ Tây Bắc xa xôi. Với lối viết đặc sắc, độc đáo, Sông Đà đã
trở thành Sông Đà - Nguyễn Tuân. Đó là con sông của đất nước có lịch sử
chống ngoại xâm, lịch sử cách mạng; là con sông trữ tình, anh hùng ca, tạo
nên những con người anh hùng, bình thường mà vĩ đại. Tất cả đều được vẽ
nên bằng ngòi bút biến hoá tài tình thể hiện sự gắn bó thiết tha, sâu đậm với
đất nước của tác giả.
Xưa nay, đã có nhiều tác phẩm viết về Sông Đà. Dân gian có truyện cổ
tích về Thác Bờ, có thành ngữ về ma thiêng nước độc: Nước Sông Đà, ma Tà
Bú. Vua Lê Thái Tổ đi đánh giặc Đèo Cát Hãn từ Lai Châu về qua Sông Đà
đã có câu thơ: Đồn đại những ba trăm thác dữ, Mà nay chỉ thấy một dòng
xuôi, ý lấy Sông Đà để nói chuyện dẹp giặc thành công. Nguyễn Trãi, Nguyễn
Bỉnh Khiêm, Nguyễn Dữ, Nguyễn Quang Bích và các nhà vãn trong cuộc
kháng chiến chống Pháp đều đã nói đến Sông Đà.
Văn chương thế giới cũng có nhiều tác phẩm bất hủ tả vẻ đẹp của các
dòng sông. Văn chương Trung Quốc đã sớm in vào trí nhớ nỊ;íiều thế hệ người
Việt hình ảnh sông Lang Thương dòng trong dòng đục gắn với Khuất Nguyên.
Dòng sông Hoàng Hà như từ trời cao rơi xuống trong thơ Lí Bạch. Bến sông
Trường Giang và cảnh dương liễu rủ bóng làm cho khách qua sông sầu đến
chết lòng. Bến Tầm Dương với lau lách đìu hiu và cái khí lạnh cũa sông Dịch
trước sự hi sinh hào hùng của tráng sĩ Kinh Kha. Trong văn chương Pháp còn
ngân vang giọng thác Niagara kéo dài qua thảo nguyên mênh mông trong
211