Page 40 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Phạm Mạnh Cương viết hẳn ca khúc ngợi ca thu, đúng hơn là hát ca về nỗi
buồn thu:
Lạnh lùng sương rơi heo may

Buồn ngơ ngác bóng chim bay
Mày tím giăng sầu đó đày
Ngày đi chiều mang sầu tới
Làn sương chiều thu lả lơi
Tiấng mưa rơi đều trên lối.
Dầu là trong thơ hay trong nhạc và cả trong hói hoạ, thi thu của thời tiền chiến
là thu buồn, thu của những mất mát, tiếc nuối, xót xa.
Nhưng thu nào mà ciiẳng vương buồn, ai chả biết thu nào lại chẳng bâng
khuâng, xa xót? Lí Thương ẩn xưa cúng gửi trọn tình bạn trong làn nước hồ thu của
một đêm mưa Dạ vũ kí Bắc (Đêm mưa gửi thư cho người phương Bắc), ao ước
được gặp lại chỉ để nói chuyện về cái đêm mưa thu đó:
Phiên âm:
Quân vấn quy kì vị hữu kì,
Ba sơn dạ vũ trướng thu trì.
Hà đương cộng tiễn tây song chúc,
Khưởc thoại Ba sơn dạ vũ thì.
Dịch nghĩa;
Bạn hỏi ngày về, chưa hẹn được ngày,
Mưa đêm núi Ba ơầy tràn ao thu.
Bao giờ ỏ cửa sổ hướng tây, cùng nhau chong đèn,

Lại cúng trò chuyện về lúc đêm mưa ỏ núi Ba.
Dịch thơ:
Ngày về khó hẹn cho nhau
Ba sơn mưa tối hổ thu nước đầy
Bao giờ chung bóng song tây
Còn bao nhiêu chuyện núi này mưa đêm. (Tương Như dịch)
Hàn Mặc Tử cũng làm thơ về mùa thu. Nhưng thu của Hàn Mặc Tử là cuối
thu, buồn thu. Không phải là độ chớm thu, say thu, ngây ngất vì thu như Xuân
Diệu, khi cái nóng bức của mùa hè dần nhường chỗ cho sự mát mẻ của mùa thu.
Vì lẽ đó, thu của Xuân Diệu buồn nhưng không đến mức bi đát. Ngay cả khị rặng
liễu đứng chịu tang, đìu hiu rơi lệ cả ngàn hàng thì lệ và sự tang tóc đó vẫn chỉ là
chút mặc niệm thoáng qua để trả lại cho không khi thu vẻ tinh khiết, đẹp diệu vợi
của nó. Thu của Xuân Diệu là thu của một tâm hồn tràn đầy sức sống. Tâm hồn
dễ dàng hoà nhập với đất trời thu ngay lúc thu vừa “khởi sự’, còn Hàn Mặc Tử,

39