Page 398 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 398
đỗi, nhờ hi vọng ấỵ mà bố của Va-ni-a vẫn luôn sống, chí ít là trong tâm hồn cậu
bé. Thái độ ấy khiên la nhớ lại những vần thơ bất hủ của Xi-mô-nốp trong thi phẩm
Đợi anh về chan chứa tinh người:
Em ơi đợi anh về
Đợi anh hoài em nhé
Mưa có rơi dầm dề
Ngày có dài lê thê
Em ơi em, cứ đợi!
Chính nhờ sự chờ đợi ấy mà người lính kia không bao già chết. Bố của Va-ni-a
cũng sống cuộc sõng như vậy. Và đây cũng là tiền đề cho sự thay thế Xô-cô-lốp
vào vị trí ấy. Va-ni-a đã ngóng chờ mãi câu nói “Là bố của con” kia. Như thế, cùng
lúc Va-ni-a phải chịu đựng nhiều nỗi đau. Nỗi đau về vật chất; không nhà cửa,
không cơm ăn, áo mặc,... Nỗi đau về tinh thần; Không chốn nương thân và đợi chờ
người bố trong vô vọng. Nếu Xò-cò-lốp không xuất hiện thì tâm liổn Va-ni-a sẽ bị
tổn thương đến mức nào?
5. Tương phản trong tâm hồn
Không chỉ sử dụng nghệ thuật tương giản giữa thế giới người lớn đầy suy tư và
thế giới trẻ thơ hồn nhiên, người kể còn vận dụng bút pháp này trong việc khắc
hoạ chiều sâu tâm hồn nhàn vật. Một xỏ-cỏ-lốp dũng cảm trước kẻ thù bao nhiêu
lại mểm yếu trước nỗi mất mát của bản thân và nỗi cô đơn của Va-ni-a bấy nhiêu.
Bản thân Va-ni-a cũng vậy, bên ngoài thì có vẻ vô lo nhưng tân đây sâu cõi lòng
nó chất chứa bao điều phiền muộn mà đâu dễ gì giải toả. Xô-cỏ-lốp thấu hiểu rất
nhanh thế giới tâm hồn trẻ thơ đầy uẩn khúc này. Chiến tranh quả thật đâ gieo rắc
sự khủng khiếp không binh yên của nó lẽn cả tâm hổn trẻ thơ. Xò-cô-lốp thoáriq
giật mình; “Một con chim non choẹt mà đã học thở dài ư?”
Từ cảm nhận ban đầu ấy, Xô-cò-lốp đã tiếp cận chú bé và khi hiểu rõ cảnh
ngộ nó, thì “những giọt nước mắt nóng hổi sôi lên trong mắt tôi” . Xô-cô-lốp quyết
không rời Va-ni-a.
Ấn tượng của Xò-cỏ-lốp về Va-ni-a là ấn tượng của sự tương phản, ngay chính
từ hình thức bên ngoài: “Mặt mũi thì bê bết nước dưa đỏ, lem luốc” , nhưng cặp mắt
thì “cứ như những ngôi sao sáng ngời”. Cặp mắt ấy là biểu tượng của nghị lực, của
niềm tin vào cuộc đời. Hơn thê nữa, chính cái nhìn ấy đã thắp sáng quãng đời còn
lại của Xô-cỏ-lốp. Đổng thòi cũng là dấu hiệu cho những ngày tháng tươi đẹp trước
mặt của Va-ni-íi.
sỏ-lò-ktiốp quả thật tài tình khi khắc hoạ tâm li nhân vật. Nhản vật của ông
hầu hết là độ lượng, nhân ái. Nhưng mỗi người đều có dáng vẻ riêng. Đây lá tâm
397