Page 295 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Dầu thê thì cuộc sống thực tại vẫn ngổn ngang bao nỗi lo âu chồng chất: “Bà
lão đăm đăm nhìn ra ngoài. Bóng tối trùm lấy hai con mắt. Ngoài xa dòng sông
sáng trắng uốn khúc trong cánh đồng tối. Mùi đốt đống râm ỏ những nhà có người
chết theo gió thoảng vào khét lẹt. Bà lão thờ nhẹ ra một hơi dài. Bà lão nghĩ đến
ông lão, nghĩ đến đứa con gái út. Bà lão nghĩ đến cuộc đời cực khổ dài dằng dặc
của mình. Vợ chồng chúng nó lấy nhau, cuộc đời chúng nó liệu có hơn bố mẹ
trước kia không?” Những câu hỏi cứ day dứt trong đầu bà. Thực tại của bà và
tương lai của các con liệu có khác nhau? Hay cuộc đời vẫn cứ mãi là kiếp cơ hàn
như thế?
Chắc chắn sẽ không có sự lặp lại ấy. Con người ta cần phải cô gắng vươn lên.
Những gian truân chỉ là tạm thời. Dòng kí ức đưa bà trỏ về với thực tại: “Bà lão nhìn
người đàn bà, lòng đầy xót thương”. Lời nói của bà chan chứa tình yêu thương; “Kể
có ra làm được dăm ba mâm thì phải đấy, nhưng nhà mình nghèo, cũng chả ai
người ta chấp nhặt chi cái lúc này. cốt làm sao chúng mày hoà thuận là u mừng
rồi. Năm nay thì đói to đấy. Chùng mày lấy nhau lúc này, u thương quá”. Bà không
khóc nhưng nước mắt cứ chảy xuống ròng ròng.
Tấm lòng người mẹ thật vỏ biên, đặc biệt khi người mẹ đó ỏ vào cảnh ngộ
chẳng thể nào giúp đỡ được cho con. Điểu quan trọng đối với bà cụ Tứ lúc này là
phải tạo dựng được bầu không khí gia đình vui vẻ. Bà cụ đã làm được điều đó.
Đêm tân hôn của đôi vợ chồng nghèo diễn ra trong những tiếng khóc hờ ngoài
xóm từ phía những nhà có người chết đói. Khi Tràng thức dậy, xung quanh đã thay
đổi mới mẻ, khác lạ. Dưới bàn tay tảo tần của bà cụ Tứ, nhà cửa, sân vườn đều
được quét sạch sẽ gọn gàng, cả đến hai cái ang nước vẫn để khô ỏ dưới gốc ổi
cũng đả được đổ đầy nước. Đống rác mùn tung hoành ngay lối đi đă hót sạch... Rõ
ràng là một cuộc ‘lẩy rửa” sạch sẽ những gi là dấu hiệu của sự ngưng đọng chết
chóc. Bà cụ Tứ muốn làm điều gì đó có ích cho con trai. Hành động dọn dẹp của
cụ đã mang ý nghĩa biểu trưng, hướng đến một sự khao khát đổi đời. Bà không
muốn các con lặp lại bánh xe lịch sử của số phận minh, một số phận vô cùng cay
đắng.
Sáng hôm ấy, lòng người mẹ nhẹ nhõm, tươi tình khác ngày thường. Bữa cơm
sáng của ngày đói thật thảm hại. Nhưng có điều lạ là bà cụ vừa ăn vừa kể chuyện
làm ăn, gia cảnh với con dâu. Bà nói toàn chuyện vui, chuyện tốt đẹp mai sau. Bà
bàn tính với các con khi nào có tiền mua lấy đôi gà, rồi “ngoảnh đi ngoảng lại chả
mấy mà có ngay đàn gà cho mà xem...”.
Mừng tủi, cay đắng, âu lo, chứa chan hi vọng, người mẹ của Tràng đã sống
trọn cuộc đời vì con. Người mẹ đó đã trỏ thành biểu tượng cao đẹp cho tình mẫu tử
trên đời.

ĐÀO T H Ị T H U HẰNG

294