Page 189 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

tiếng đàn như cỏ mọc hoang...” . Câu thơ mở ra nhiều hướng diễn dịch: là nỗi xót
thương cái chết của một thiên tài; là nỗi xót tiếc hành trình cách tân dang dở không
chỉ với bản thân Lor-ca mà còn với nền vàn chương Tây Ban Nha. Bởi lẽ, nhà cách
tân Lor-ca đã chết, nghệ thuật vắng thiếu kẻ dẫn đường. Nghệ thuật thành thứ cỏ
mọc hoang? Nhưng ý thơ đâu chỉ dừng lại ở đó. Dường như còn có cả nỗi buồn
của người nghệ sĩ ham tìm tòi cách tân người phương Đông vì, rốt cuộc, không ai
thực sự hiểu di chúc của Lor-ca. Nỗi xót đau trước cái chết của Lor-ca và trưốc sự
dang dở của một khát vọng cách tân đọng lại thành những hình ảnh đẹp và buồn
được viết theo lối sắp đặt (installation), dựa trên nguyên lí cốt lõi của cấu trúc gián
đoạn: Giọt nước mắt vầng tràng / Long lanh trong đáy giếng... do dó, tạo lập một
hệ hình ảnh trùng phức, giao ihoa, ánh xạ vào nhau gợi những suy tư đa chiều...
- Đoạn kết
đường chỉ tay đã đứi
dòng sông rộng vô cùng
Lor-ca bơi sang ngang
trên chiếc ghi ta màu bạc
chàng ném lá bùa cô gái di-gan
vào xoáy nưởc
chànq ném trái tim mình
vào lặng im bất chợt
li-la li-la li-la...
Cái chết thực sự của một nhà cách tắn là khi những khát vọng của anh ta
không có ai tiếp tục. Nhưng cái chết đau đớn hơn của một nhà cách tân còn là khi
tên tuổi và sáng tạo của anh ta được đem lẽn bệ thờ và trở thành một bức tường
kiên cô cản trò sự cách tân vàn chương của những kẻ đến sau.
Vậy, nhân danh lòng kính trọng Lor-ca, hãy để cho Lor-ca có được một sự giải
thoát thực sự. Thòi đành chấp nhận định mệnh phũ phàng. Đường chỉ tay bé nhỏ,
dòng sông rộng mênh mang hay là phận người thì ngắn ngủi mà thế giới thì vô
cùng. Lor-ca đi vào cõi khác với hình ảnh; Lor-ca bơi sang ngang/trên chiếc ghi ta
màu bạc
Các hành động ném lá bùa, ném trái tim vào xoáy nước, vào cõi lặng im đều
mang nghĩa tượng trưng cho sự giã từ và giải thoát, chia tay thực sự với những
ràng buộc và hệ luỵ trần gian...
d/ Về yếu tố âm nhạc trong bài thơ
Bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca ngoài cấu trúc tự sự còn được chồng thêm một
cấu trúc khác: cấu trúc rìhạc giao hưỏng, gợi liên tưởng một bè trầm basso
ostinato có phần nhạc đệm của ghi ta. Các chuỗi âm; li-la li-la li-la luyến láy sau
hai cảu thơ đấu, yợi liên tướng tiếng vang của chùm hợp âm sau tấu khúc hoặc ca

188