Page 182 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương
Trong khổ thơ trên hình như có thoáng qua một chút thách thức. Bình thường
chả ai nói xuôi về phương Bắc, ngược về phương Nam mà là nói ngược lại. Đối với
nhà thơ nữ này, dù có xáo trộn một tí thì điều đó cũng chẳng có gì quan trọng.
Quan trọng nhất chỉ là phương anh, dù ở đâu em cũng hướng vể. Nếu nói đến sự
quyết liệt của tình yêu Xuân Quỳnh thì khổ thơ này là dẫn chứng tiêu biểu nhất.
Tuy nhiên, dù thách thức thế nào, chẳng bao giờ Xuân Quỳnh muốn khoác
cho mình cái dáng vẻ cô đơn kiêu hãnh của kẻ đang truy cầu một hạnh phúc tình
yêu “đích thực” , “lớn lao” (điều ta thấy khá phổ biến trong thơ của nhiều nhà thơ
nữ hiện nay). Chị đã nhìn nhận khát vọng của mình giống như một biểu hiện
“thường tình” của tâm hổn phụ nữ. Những câu thơ sau đây một mặt biểu đạt ý; dù
lúc nào, dù ở đâu và trở ngại thế nào em cũng hướng về anh (tương tự ý thơ trong
các khổ trẽn), nhưng mặt khác lại ngầm nói rằng, em cũng chẳng có gì khác biệt
với tràm ngàn con sóng giống em ỏ ngoài kia đại dương cuộc đời:
ở ngoài kia đại dương
Tràm ngàn con sóng đó /
Con nào chẳng tới bờ ^ '
Dù muôn vời cách trỏ
Mãnh liệt nhưng vẫn giữ được trọn vẹn nữ tính, vẫn chân thành đến cực điểm -
đó là một phẩm chất lớn củá tình yêu Xuân Quỳnh được biểu lộ qua thơ. Từ điểm
này, ta có dịp hiểu sâu thêm khổ đầu của bài thơ;
Dữ dội và dịu ém
^ Ốn ào và lặng lẽ
Sõng không hiểu nổi mình
Sóng tim ra tận bể
Trong con người đang khao khát yêu đương của nhà thơ có những nét đối cực.
Chị không giấu che điều ấy. Nhưng chị đã không nói: Lặng lẽ và ồn ào, Dịu ém và
dữ dội, bỏi chính nét dịu êm và lặng lẽ mới là bản chất, là điểm về của mọi xao động
tâm tư. Tình yêu có lúc ồn ào nhưng nó mong lặng lẽ, một sự lặng lẽ có chiều sâu.
Nó từng khi dữ dội, nhưng là để tìm tới dịu êm, tìm tới sự yên tĩnh. Câu thơ nói về sự
trái ngược, phức tạp nhưng đọc lên nghe thật đằm thắm, ở đây không gợi ý cảnh
báo về một cuộc nổi loạn, mặc dầu đã xảy ra “cơ sự’ Sóng tim ra tận bể khi Sõng
không hiểu nổi minh. Điều tâm sự ấy khiến cho ta thương hơn một tấm lòng, chứ
không gấy cho ta cảm giác “sỢ’ tn/ớc một tính cách. Trong câu thơ phảng phất nét
cam chịu về một sự thiệt thòi, tuy thế nó cũng cho thấy khát vọng tình yêu không hề

181