Page 65 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 65
trải qua nhiều đời tích tụ mà thành. Người ta quen gọi các
vị ấy với cái tên tổ sư hay tổ nghề. Nếu tổ nghề là người
thật bằng xương bằng thịt nhưng không còn sự tích rõ ràng
hoặc sự phát minh ra một nghề là do nhiều người, nhiều
đời góp lại mà không tìm được xuất xứ thì người ta sẵn
sàng tìm sự viện trợ ở kho tàng thần thoại hay ở biện pháp
huyền thoại hóa. Tưởng tượng, hư cấu ra hành trạng của
vị tổ nghề này, công tích của vị tổ nghề kia, không phải là
việc làm tùy tiện mà đây là biểu hiện của lòng biết ơn, của
sự tôn vinh. Đây vốn là truyền thống đạo lý của người dân
Việt Nam, truyền thống “uống nước nhớ nguồn”.
Ở Việt Nam nói đến sự tích, các tổ nghề người ta thường
cho rằng các vị phần lớn sống ở thời trung đại và đều đi sứ
bên Trung Quốc, học được nghề mới mang về. Có lẽ đây
chỉ là một cách nói phản ánh hiện tượng giao lưu văn hóa
giữa người Việt Nam với không chỉ Trung Quốc mà còn
với các nước khác trong khu vực. Thực tế cho thấy người
Việt đã tiếp thu và bản địa hóa được các nghề làm giấy,
nghề in ván, nghề đậu phụ, nghề sứ... từ Trung Hoa, nghề
làm thủy tinh, làm đường mía... từ Ẩn Độ. Hiện ở Hà Nội
có phố hàng Vải Thâm (đoạn phía đông từ phố Thuốc Bắc
đến phố Hàng Gà) người ở đây ngày xưa phần đông là dân
Huê Cầu:
Ai về Đồng tỉnh Huê cầu,
Đồng tỉnh bán thuốc Huê cầu nhuộm thâm.
6 9