Page 67 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam

Có thể nói việc thờ phụng, tôn vinh tổ nghề là vấn đề

tín ngưỡng ở nước ta. Nó cũng như trong một gia đình

hay dòng họ người ta thờ cúng tổ tiên là nhằm tôn vinh

một con người có thực, dù người đó không còn nhớ được

hành trạng, tên tuổi mà chỉ gọi theo một cách chung là cụ,

là kỵ... còn thờ tổ nghề là việc của một cộng đồng, một

địa phương, nó liên quan đến tín ngưỡng dân gian. Trong

tâm thức mọi người, họ tin rằng giữa họ và tổ nghề có một

mối liên hệ vô hình. Ở cõi siêu phàm thần linh giúp nghề

nghiệp vượt qua được những khó khăn để rồi tồn tại và

phát triển. Việc thờ phụng tổ nghề - dù là người thật hay

nhân vật huyền thoại thì cốt lõi vẫn là để khẳng định và

tôn vinh nghề nghiệp ấy. Ngày giỗ tổ nghề, chính là dịp,

là bằng chứng cụ thể về vị trí của nghề trong cuộc sống

con người. Ở đó có những tập tục, những nghi lễ mà cộng

đồng đã tạo nên để tôn vinh tổ nghề của mình. Ngày giỗ tổ

nghề bao giờ cũng là một dịp “trình nghề”. Ở đây không

có những nghi thức “trình nghề” chung chung như trong

các lễ hội nông nghiệp. Trong lễ giỗ tổ người ta đã cố gắng

giới thiệu một cách cụ thể những công việc, những thành

tựu của nghề mình, những thành tựu đó đều liên quan rất

mật thiết đến tổ nghề.

Thử nêu một vài ví dụ: Xưa kia hàng năm cứ vào dịp

mùng 9,10 tháng giêng (tương truyền đây là ngày vị tổ

nghề dời làng quê ra đi dạy nghề mà không trở về nữa)

hai thôn An Cốc thượng và An Cốc hạ đều làm lễ giỗ tổ để

tưởng nhớ công đức của cụ Tiền tổ sư Thái Luân và hậu tổ

71