Page 70 - Nghề Thủ Công Truyền Thống Việt Nam
P. 70
hoa mới. Lễ nộp treo nhà trai phải tự làm lấy: một đôỉ mâm
đồng chứ không được mua của người khác... Việc hành
nghề của các gia đình trong làng cũng theo những quy định
rất nghiêm ngặt. Giờ đỏ lò là một giờ rất quan trọng, người
ta còn gọi là giờ khai nghiệp. Mở đầu giờ ấy phải đốt một
bánh pháo rồi ra tháp hương ở đền thờ tổ...
2. Sự tích các vị tổ nghề thủ công
Tìm hiểu sự tích các vị tổ nghề nói chung trong đó có tổ
nghề thủ công là một đề tài lý thú hấp dẫn và đầy ý nghĩa.
Song để làm được việc này chúng tôi gặp không ít khó
khăn. Trước hết những thư tịch cổ về các vị tổ nghề còn
rất ít ỏi. Ngoài cuốn Liệt tiên truyện mỏng manh lưu giữ
tại viện nghiên cứu Hán Nôm chép sơ lược sự tích của hơn
10 vị, cuốn Bách nghệ tổ sư đã được nhiều người nhắc
tới nay không còn, cho nên khồng có bằng chứng để biết
được sách viết những gì. Rải rác đây đó trong gia phả của
các dòng họ như Bùi Trần (tổ nghề thêu) họ Nguyễn (tổ
nghề gò đồng), họ Trần Bình Vọng (tổ nghề sơn), trong bia
đá (Vũ du tiên sư bi ký) hay trong sắc phong (nghề chạm
bạc Đồng Sâm...) ta cũng bát gặp những chi tiết liên quan
đến hành trạng các vị tổ nghề, nhưng chính yếu vẫn phải
dựa vào truyền văn. Cũng chính vì lẽ đó, không thể chỉ
dựa vào chính sử mà phải cỏ cái nhìn Folklore thì mới tiếp
nhận được vấn đề. Trong hoàn cảnh tư liệu hiện nay chúng
tôi chỉ cố gắng làm công việc sưu tầm danh mục các vị tổ
nghề thủ công - bằng xương bàng thịt, cho dù đôi chỗ có bị
74