Page 180 - Một Số Phong Tục Tập Quán

mòi bên nhà trai, còn bên nhà trai tránh dùng tà-vạc
mòi bên nhà gái". Chúng tôi ngờ rằng, chi tiết
này có liên quan đến chê độ mẫu hệ xa xưa của
người Cơ-tu.

Vối người Thái, khách quý sẽ được mòi món
lạp cá. Cá làm lạp thường là cá to (từ nửa cân trở
lên), được đánh vẩy sạch, chặt hết vây, đuôi, mổ
lấy ruột cá để riêng và rửa thật sạch trưốc khi
mang bóc da và lạng thịt. Khi đã bóc da, lạng
thịt ra thì không rửa nước lã nữa, nếu rửa sẽ có
mùi tanh. Người ta dùng dao nhọn sắc tách da cá
và lột từ gần mang kéo xuông phía đuôi. Sau đó,
lạng thịt cá ra khỏi xương. Thịt dùng làm lạp
(gỏi), đầu và xương mang rán qua cho vào nấu
canh, da cá nướng trên than hồng, bóp vụn và

rắc trên đĩa lạp, ruột cá dùng chế biến món xẩy
pa. Thịt cá đem thái thành miếng nhỏ kiểu thái
chỉ, to như đầu ngón tay hoặc đầu đũa. Sau đó
mang ngâm vào nước chua được chế biến từ lá dâu
da xoan khoảng hai mươi phút thì vớt ra và vắt
thật khô, rồi trộn với các loại gia vị: gừng tươi giã
nhỏ, vừng rang, thính gạo rang, ớt giã nhỏ và các
loại rau thơm như mùi tàu, húng,... Cá trộn gia vị
xong xếp vào đĩa, rắc vừng rang lên trên và trên
cùng là da cá nướng vàng giòn bóp nhỏ. Đĩa lạp cá
của người Thái có mùi vị ngon, dễ ăn và ai cũng có
thể ăn được nhiều. Khi ăn lạp cá, người Thái
thường ăn cùng với lá sung non.

179