Page 178 - Một Số Phong Tục Tập Quán
P. 178

lửa  để  đốt.  Nhớ  nút  chặt  ô"ng,  khi  cơm  đang  sôi
    phải  chọc  lỗ  thông  hơi  để  cơm  khỏi  phụt  ra
    ngoài,  xoay  ô"ng  thật  đều,  cơm  chín  bắc  ô"ng  ra,
    dùng dao sắc gọt bỏ lóp vỏ cháy đen ta  sẽ có ô"ng
    cơm  lam  thơm  phức.  Khi  ăn,  tước  nô"t  lốp  vỏ

    mỏng,  cầm  tay  để  ăn  cùng  với  cá  suôi  nưống
    hoặc thịt thú rừng sấy khô.
        Nhiều dân tộc có thói quen uô"ng rượu.  Có dân
    tộc uô"ng bằng chén,  có dân tộc uô"ng bằng bát,  có
    dân  tộc  uô"ng  trong  ché  qua  một  chiếc  ô"ng  hút.
    Vói đồng bào dân tộc,  rượu là  đồ uô"ng mang tính
    cộng  đồng  rất  cao.  Rượu  được  uô"ng  vào  các  dịp
    đón  khách,  khi  cưói  xin  và  cả  khi  tang  ma.  Bản
    thân  rưỢu  cũng  có  một  thứ  văn  hoá  uô"ng,  ai  vi
    phạm cũng bị phạt.

        Tập  quán  chung  của  các  tộc  người  ở  Tây
    Nguyên  trong  khi  mòi  rượu  là  trọng  tuổi  già.
    Người  lớn  tuổi,  ngưòi  trên  được  mòi  uô"ng  trước.
    Với  tục  uô"ng  rượu  ghè  (ché),  mức  rượu  dành  cho
    mỗi  lượt  người  uô"ng  bằng  nhau,  xác  định  bằng
    kang  -  một  dụng  cụ  đo  mức  rượu  được  uô"ng  -
    làm  bằng  có  một  que  tre  nhỏ  bắc  trên  miệng
    ghè,  ngang  phần  giữa  que  tưóc  ra  một  sỢi  mỏng
    như cái lạt bẻ  gập vuông góc  với  mặt rượu trong
    ghè.  Theo phong tục,  ai đã cầm cần là phải uô"ng
    hết  một  kang.  Tức  là  phần  rượu  tính  từ  miệng
    ghè  đến chỗ tiếp giáp đầu lạt với mực rưỢu trong
    ghè.  Từng  người  tuần  tự  uô"ng,  hết lượt  này  đến



                                                          177
   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183