Page 79 - Lý Thường Kiệt
P. 79

LÝ THƯỜNG KIỆT


          Lô giáp Chiêm Thành, Tô Châu, Mộ Châu giáp Ung Châu. Phía đông Giao Chi có sông
          nhỏ, vượt qua đến Khâm, Liêm. Phía tây có lục lộ đi nước Mán Áo Trắng (Thái, Sơn La,
          Lai Châu). Lục lộ đi về nam đến Chiêm Thành, đi về bắc đến Ung Châu.
             Tuy  LNĐĐ  chép  sơ sài, và  chưa  chắc  đã  đúng hết,  nhưng  những  tài  liệu  ấy  cũng
          khiến ta biết ít nhiều về sự phân hạt ở nước ta đời Lý. 1.
             ^ Năm 995, viên coi trấn Như Hồng, phía  tây Khâm Châu, là Trương Quan, tâu với
          vua Tống rằng: Giao Chi cướp châu Như Hồng và biên giới Ung Châu. Y lại nói Lê Hoàn
          đã bị họ Đinh đuổi ra ở ngoài hải đảo và đã chết rồi. Vua Tống sai xét lại, thấy lời tâu ấy
          sai; bèn đem trả cho ta những dân đã trốn sang đất Tống (TS 488). 1.
             ■*  Ngày mồng 1  tháng 3 năm  Q.  Ma  (1003), viên coi  Khâm  Châu  nói  có bọn Hoàng
          Khánh Tập đem hơn 450 người vào xin phụ. Hoàng Khánh Tập là một viên chức ở Vĩnh
          An. Vua Tống bảo ủy dụ chúng và bảo chúng trở về nước (TB 54/7a). Viên chuyển vận sứ
          Quảng Tây tuân mệnh, bảo Hoàng Khánh Tập trở về Vĩnh An (TB 54/15b). Năm sau, Lê
          Hoàn sai con là Minh Đề vào nước Tống cống. Minh Đề chưa về, Lê Hoàn đã mất (1005).
          Các con tranh giành ngôi thứ. Trong nước loạn. Minh Đề phải lưu lại ở Quảng Châu (TB
          62/7b>.
             Vua Tống giao cho viên coi Quảng Châu là  Lăng Sách, và viên an phủ  sứ dọc bể là
          Thiệu Dục xét về việc Giao Chi. Tháng 6 năm B. Ng (1006), Lăng Sách tâu: "Các con Lê
          Hoàn tranh nhau ngôi. Đều nhóm đồ đảng đóng ở các trại. Việc công bỏ bễ, dân tình lo
          sợ. Tụi Hoàng Khánh Tập, Hoàng Tú Man với hơn nghìn người không chịu theo, nên bị
          đe dọa. Chúng đưa thân thuộc chạy tới Liêm Châu, xin tính việc đem binh mã đánh Giao
          Chi. Tụi Khánh Tập tình nguyện đi tiên phong. Chắc thế nào cũng lấy được. Chúng tôi
          đã hội bàn. Nếu triều đình nhận  lời xin, chỉ đem quân ở đạo chúng tôi và thêm vài ba
          nghìn quân vùng Kinh Hồ (Hồ  Nam),  theo hai đường thủy bộ cùng tiến.  Lập  tức bình
          định được". Vua nói: "Lê Hoàn tiếp tục cống tiến, lại từng sai con sang chầu. Khiến cho
          góc bể miền Nam yên ổn, chưa hề trái đạo làm tôi. Nay nghe Hoàn chết. Chưa điếu tuất
          nó mà đã nhân tang nó để vội đánh. Kẻ vương giả há lại làm việc ấy ư?". Vua Tống ban
          chiếu;  "Sai  Lăng Sách an  ủi tụi  Khánh Tập, cấp  cho  ăn  mặc,  cho  ruộng,  ban  chức một
          cách ưu hậu". Thiệu Dục vâng chiếu, viết thư cho Giao Chỉ, dụ rằng: "Nếu anh em còn
          giết hại lẫn nhau, quân nhà vua sẽ trị tội; thì họ Lê không còn dòng giống nữa đâu", Lê
          Minh Hộ sợ, lập tức tôn Lê Long Đĩnh làm chúa.  Rồi, vua Tống sai Dục lấy lễ vật trước
          định cho Lê Hoàn, đem cho Long Đĩnh. Nhưng Dục tâu: "Vỗ về dân ngoài, cốt nêu lòng
          thành  tín  của nó.  Chi bằng đợi Long Đĩnh tới cống rồi sẽ phong tước,  để  hậu  đãi nó".
          Vua Tống khen là phải. (TB 63/8b). 1.
             ^ Nay ở gần phía đông thành Lạng Sơn có trang Bình Tây (ĐKĐD), có lẽ là Tây Bình
          mà đổi ra. Vả theo TS quyển 488, châu Tây Bình có huyện Như Ngao. Nay còn làng Như
          Ngao ở phía tây Lộc Bình. Suy đó mà đoán, Tây Bình là vùng gồm tinh lỵ Lạng Sơn và
          Lộc Châu là vùng gồm Lộc Bình ngày nay.
             Lại theo Q u ả n g  Đ ô n g  ch í, ở biên giới Khâm Việt có sông tên An Nam. Xét bản đồ, thấy
          sông ấy nay ở địa phận Khâm Châu.  Vả trong các sách địa  chí  ta,  Bạch Long Vĩ thuộc


                                            86
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84