Page 52 - Lý Thường Kiệt
P. 52
LÝ THƯỜNG KIỆT
ban cho chánh sứ Sĩ An chức lục trạch và phó sứ Tông Nguyên chức nội
điện sùng ban. (TS 488).
Thế là vua Lý Thánh Tông đã thỏa lòng tự lập: sau khi xưng Đế, lập
được võ công xứng đáng với danh hiệu ấy. Vua bèn đổi niên hiệu Thiên
Huống Báu Tượng (trời cho voi quý) ra Thần Vũ để ghi võ công lớn lao ấy.
Rudravarman III xin dâng đất chuộc tội. Vua Lý bằng lòng. Ba châu Bố
Chính, Địa Lý, Ma Linh thuộc Chiêm Thành từ đó nhập về nước ta. Nay là
địa phận Quảng Bình và phía bắc Quảng Trị^^®>.
Rudravarman III được tha về nước.
Vua Lý bèn thưởng quân công cho tướng sĩ. Ban cho Lý Thường Kiệt
chức tước sau này: Phụ quốc Thái phó, dao thụ Nam Bình tiết độ sứ, Phụ quốc
thượng tướng quân, Thượng trụ quốc, Khai quốc công, Thiên tử nghĩa nam (bia
NBS và VĐUL). Chức thái phó là thứ ba trong hàng tể chấp (I/cth 4); Tiết độ
sứ là thứ hai trong hàng tướng; tước là Thượng trụ quốc Khai quốc công.
Đặc biệt là vua nhận ông làm con nuôi, tức là vào hàng vương; và tuy ông ở
triều, nhưng được giao cho coi binh lính ờ vùng Nam Bình, có lẽ là ba châu
mới giành được, ông bấy giờ 51 tuổi.
Chẳng bao lâu, vua lại trao ông chức Thái úy, Đồng trung thư môn hạ bình
chương là chức thứ hai trong triều, ông giúp vua trông nom quốc
chính. "Dân sự vì đó được nhờ" (bia LX).
Đứng đầu triều có Thái sư Lý Đạo Thành, đã giữ chức ấy từ năm Thánh
Tông lên ngôi (1054). Đạo Thành và Thường Kiệt giúp vua trong hai năm.
Trong nước rất được yên ổn. Mùa hè năm Canh Tuất (1070) gặp trời đại
hạn, lấy lúa, tiền, vải ở kho phát chẩn cho dân nghèo, về hình luật, định số
tiền cho tội nhân có thể nạp để chuộc tội (năm Tân Hợi 1071). về tạo tác,
mùa xuân năm Canh Tuất (1070), dựng điện Tử Thần, về tôn giáo và giáo
dục, bấy giờ là lúc Nho giáo được chính thức tôn sùng: tháng 8 năm ấy, vua
sai dựng Văn Miếu, tô tượng Khổng Tử, Chu Công và Tứ Phối, vẽ tượng 72
hiền để thờ trong miếu; lại cho Hoàng Thái tử tới đó học tập (TT). Có lẽ, ấy
cũng có ảnh hưởng ít nhiều của sự Thường Kiệt khi bé có đọc sách nho.
58