Page 323 - Lý Thường Kiệt
P. 323
LÝ THƯỜNG KIỆT
thì người đời sau biết đâu mà tìm. Sư hãy lựa lời văn, kể lại sự sáng tác. Khiến cho
rằng tuy vật đổi đời, nhưng lời lành truyền mãi mãi" (LX).
Đại sư bấy giờ trụ trì ở chùa Phúc Diên Tư Thánh, có lẽ ở trấn lỵ, kiêm coi
công sự ở quận Cửu Chân, và làm việc dưới quyền Lý Thường Kiệt. Sư nghe
lời ông dạy, bèn viết bài bia và bài minh.
Trong bài văn bia, đoạn đầu tán dương công đức Phật. Rồi chuyển sang
khen ngợi công Lý Thường Kiệt đối với chùa. Lời bia nói:
"Vì thế nên hễ có danh sơn, thắng cảnh, thì có chùa chiền; nhưng nếu
không có kẻ vương công đại nhân thì không dựng nổi. Chùa Linh Xứng ở
núi Ngưỡng Sơn là do Thái úy lệnh công sáng lập".
Đoạn sau nói sự nghiệp Lý Thường Kiệt, và kể rõ việc xây chùa, như đã
chép lại trên. Cuối cùng là bài minh tóm tắt đại ý bài văn bia. Lời minh sẽ
phỏng dịch ra sau:
"Tam giới luân hồi; Tứ sinh lăn lóc.
Lầm lỡ đời mình; Đảo điên tâm sắc.
Tham chơi, chuộng giận; Kéo dài ái dục.
Há dễ yên đâu; Không thể đủ được.
Cao thay! Chân như: Thể, lượng mông mù!
Thần không lường nổi; Hóa rồi vẫn dư.
Mưa nhuần một trận, Ba cỏ được nhờ.
Cờ Pháp dựng lên, Mối tà liền trừ.
Việt có Lý công, Theo dấu người cổ.
Coi quận, dân yên; Đánh đâu đươc đó.
Tiếng động Chiêm Thành; Danh lừng Trung thổ.
Dựng chùa chốn này, Quy sùng Phật tổ.
Núi cao thay, hề! ngất từng không.
Hiền tể coi, hề! đã mở công.
Điện tháp cao, hề! lớp chập chồng.
Tượng vàng nghiêm, hề! vẻ tráng hùng.
334
