Page 229 - Lý Thường Kiệt

KHÁNG TỐNG-ĐÒI ĐẤT

thuyền đi chừng mười đến hai mươi dặm rồi bắt đậu lại. Quân lính canh
thuyền giả đánh trống cầm canh. Ngồi trong thuyền nghe canh, tưởng
chừng đi trong vài tháng mới tới nơi. (TS 488).

Ngày 13 tháng 10 năm ấy (K. Mu 1079), ty kinh lược Quảng Tây tâu nói
Giao Chỉ đã đưa trả 221 người dân đã cướp (TS 488 và TB 300/12a chép số
ấy, còn TB 349/7a chép 206 người). Tuy Lý trả không đủ số một nghìn quan
lại như đã hẹn, và tuy đã khắc chữ vào mặt và tay tù nhân (VIl/9), Tống
Thần Tông cũng vin vào cơ hội, mà phán rằng: "Hãy nhận tù nhân; và bỏ
Thuận Châu, lấy ban cho Giao Chỉ" (13-10, M. Ta, DL 9-11-1079; TB 333/12a).
Tuy lời chiếu chỉ nói đến đất Thuận Châu, nhưng kỳ thật thì Tống trả tất cả
bốn châu, một huyện mà quân Quách Quỳ đã chiếm: Quảng Nguyên, Tư
Lang, Môn, Tô Mậu và Quang Lang (TS 488).
Tuy vậy, quan Tống đã đề phòng sự trả đất này, cho nên trước đó đã
bớt lại những châu, động, nguyên thuộc Ung Châu mà sau sáp nhập vào

Thuận Châu. Sáu tháng trước, ty kinh lược Quảng Tây nói: "Những động
như Cống thuộc châu Thuận An, trước là thuộc Ung Châu. Sau khi lấy
được Quảng Nguyên, mới nhập vào đó. Vậy xin đem nhập lại Ung Châu".
Vua Tống bằng lòng (TB 297/15a). Tống trả đất, nhưng đã di dân vào đất
Tống. Một năm sau khi có chiếu trả Thuận Châu, viên coi Ung Châu là Lưu
Sơ tâu: "Đã dời 9.929 đã theo ta vào ở các động gần trong, để dễ đàn áp.
Dân dời tới Tả Giang thì giao cho các viên tuần kiểm Nùng Bảo Phúc và
viên coi Giang Châu Hoàng Thiên Hưng quản. Dân dời vào Hữu Giang thì
giao cho các viên coi Điền Châu Hoàng Quang Sánh, viên coi Đống Châu
Hoàng An Định quan sát". Vua Tống bằng lòng (22-10, c. Ta 1080, TB
308/14a).

5. Dư luận
Đến đây, là chấm dứt cái chính sách của Tống muốn chinh phục nước
Đại Việt. Nào hai bên huy động quân, dân, hàng chục vạn; nào biện luận
trong gần bốn năm; kết quả là biên thùy trở lại như trước năm Ất Mão 1075.
Thế mà Tống đã thiệt hơn hai chục vạn người.

239