Page 227 - Lý Thường Kiệt
P. 227
KHÁNG TỐNG - ĐÒI DAT
Trong khi ấy, nội tình ở Quảng Nguyên, cũng như ở các biên trại, vẫn
khó khăn và bối rối. Đào Bật ốm nặng. Ngày 28 tháng 10, phải sai Trương
Chi Gián thay coi Thuận Châu. Bật không kịp về, tháng sau thì mất. (TB
292/12a).
Ung Châu bị tật dịch, hỏa tai luôn luôn. Người đương thời hay tin
những điềm gở. Khi thấy một tượng phật ở Ung Châu tự nhiên động, dân
gian lo sợ; vì trước quân Lý vào đánh Ung Châu cũng đã có điềm ấy. Vua
Tống sai lập thủy lục đạo tràng để cầu phúc cho những oan hồn tử sĩ, và
giao cho Tăng Bố bàn có nên dời thành Ung hay không (TB 392/7a). Mà
điềm xấu không phải ngoa. Các doanh đồn, kho, trại ở Ung, Liêm, Vĩnh
Bình, Thái Bình bị cháy. Rất nhiều lương thực, khí giới bị thiêu hủy (TB
293/9a). Phải chăng chi là sự tình cờ?
Một mặt khác, thấy Tống lần nữa không muốn trả Quảng Nguyên, Lý
Thường Kiệt xui dân châu cướp phá. Ngày 21 tháng 4 năm Kỷ Mùi 1079, ty
kinh lược Quảng Tây tâu: "Dân Man cướp Thuận Châu. Xin đưa quân dẹp".
Vua Tống phê: "Có thể đưa cả đạo quân đoàn kết ở Đàm Châu đến Quế
Châu, tạm đóng để trấn tĩnh lòng dân ở Lưỡng Quảng, cho chúng khỏi
khiếp sợ. Đợi lúc biên sự yên, quân ấy sẽ trở về chỗ cũ" (TB 297/15b).
Cầm đầu quân giải phóng ấy có Nùng Trí Xuân coi động Cung Khuyết.
Trí Xuân có lẽ là dòng Trí Cao, vốn đã theo Tống, và được ban chức nội điện
sùng ban. Bấy giờ, Trí Xuân thông với họ Ma coi vùng Bắc Cạn ngày nay.
Ma Thuận Phúc coi động Vũ Lăng (đất Bắc Cạn) và Hoàng Phu họp quân
cùng Nùng Trí Xuân, đánh Thuận Châu (TB 298/13a; TB 300/6b chép Ma
Trọng Phúc). Các tù truởng trung thành với Tống chống lại, trong bọn ấy, có
Linh Sùng KháP^ coi châu Cát Lộng (có lẽ cũng là đất c ổ Lộng ở phía bắc
vùng Ngân Sơn phía nam Cao Bằng, y/7). Nùng Trí Hội coi châu Quy Hóa
cũng đem 2.000 quân tới cứu Thuận Châu. (TB 298/4b).
Trí Xuân thua. Chạy xuống miền nam cầu viện với vua Lý. Lúc trở lại
thì bị viên coi Đống Châu là Hoàng An Cao giết. Vợ con và đồ đảng cũng
bị bắt (TB 298/13a tháng 6). Ba tháng sau, Ma Thuận Phúc và Hoàng Phu
cũng bị bắt và đày đi xa (TB 300/6b). Lý Thường Kiệt hình như cũng không
237