Page 225 - Lý Thường Kiệt
P. 225
KHÁNG TỐNG - oòl ĐẤT
chúng về qua doanh, Tiết mời ăn uống. Rồi gọi hai nguời đứng hầu mà hỏi
vì sao bỏ ngũ. Chúng đều trả lời: "Chỉ vì đi thú lâu ngày ở nơi nuớc độc, cho
nên nhớ nhà". Tiết nói: "Mẹ ta già tám muơi tuổi. Ta muốn về thăm, có
đuợc không?". Lập tức sai chém hai nguời ấy, và phạt tội bọn kia phải đánh
và đày đi châu khác. (TB 291/7b).
Các viên chức ở Quảng Nguyên lần lần ốm chết. Từ ngày mồng 1 tháng
3 năm Mậu Ngọ (1078), Đào Bật đã cáo ốm, và xin đổi, hay về huu nếu
không có chỗ để đổi đi. Vua Tống sai Tiết khám thật, và bảo chọn người
khỏe mạnh thay thế, để Bật về nghỉ ở Quế Châu (TB 288/7b). Bật được đổi
và thăng chức, nhưng ốm chết vào tháng 11 năm ấy (TB 291/3b).
Vua Tống hỏi ý kiến Triệu Tiết, thì Tiết khuyên giữ lấy Quảng Nguyên
và Tư Lang. (1-8, TCK, xem TB 300/12b).
Triều đình cho đất Thuận Châu là vô dụng. Vua Tống bất đắc dĩ phải
trả lời sẽ trả cho vua Lý. Nhưng, hoặc muốn giữ thể diện, hoặc để khỏi bị
chi trích, hoặc vẫn muốn theo lời Tiết, Tống Thần Tông đòi ta trả trước các
tù binh và nhân khẩu đã bị bắt. Tống sử còn chép lời chiếu trả lời cho Lý
Nhân Tông như sau:
"Khanh đã được triều đình cho coi cõi Nam Giao, đời đời được ban
vương tước. Thế mà, khanh đã bội đức, phụ mệnh, tới cướp phá các biên
thành; đã bỏ lòng trung thuận của cha ông, làm phiền quân triều đình phải
đi chinh phạt. Đến lúc quan quân vào trong cõi, thế bức, rồi khanh mới quy
hàng. Xét tội, thì khanh càng đáng bị truất chức.
Nay khanh đã sai sứ tới cống, dâng lời rất kính cẩn. Xét rõ tư tình. Trẫm
thấy khanh đã biết hối.
Trẫm vỗ về vạn quốc, không kể xa gần. Nhưng khanh phải trả các dân
Khâm, Ung mà khanh đã bắt đưa đi xa làng mạc chúng. Đợi khi nào khanh
đưa chúng trở về hết. Trẫm sẽ lập tức lấy các châu Quảng Nguyên ban cho
khanh" (TS 488).
Đào Tông Nguyên đệ lời vua Lý, hẹn sẽ trả một nghìn quan lại bắt ở ba
châu Khâm, Liêm, Ung (TS 488). Tống Thần Tông lại đặt ra một điều kiện
235