Page 175 - Lý Thường Kiệt
P. 175
KHÁNG TỐNG - 0ÒI OẤT
đường cho voi đi, nhưng đi xong, cây cỏ lại mọc đầy. Đường vào nước
chúng coi chừng rất khó, chỉ có chúng biết rõ mà thôi. Nay, chúng đã kéo về
hết. Sự ta đánh chúng không gấp nữa. Ta phải lo sao toàn thắng. Nay ta
đem đi mười vạn quân, mỗi ngày tốn nghìn lượng vàng. Nhưng binh giỏi
không nên đưa vào đất độc, ngựa hay không nên ruổi trên đường hẹp.
Doanh trại không chỗ đóng, đường tải lương không chỗ thông. Binh nhiều
không chỗ dàn, xe cộ không thể dùng được. Như vậy, đến lúc của hết lực
kiệt, sẽ rất hại cho uy nước. Nếu ta sang đánh bây giờ, mà mùa đông này
giặc chưa tan, thì mùa xuân sau, quân ta ắt phải lui, rồi lại sửa soạn tiến một
lần nữa. Tôi cho rằng làm như vậy khó thành công.
Vả bây giờ, Lĩnh Nam đã có vạn quân, giặc sao dám vào quấy. Huống
chi các vùng Hoài, Chiết Giang, Kinh Hồ bị đói kém. Ta nên để quân đóng
lại vùng Tương, Đăng (Tương Dương và Nam Dương, 2 chỗ này đều ở Kinh
Tây nam lộ, hay Hà Nam bây giờ), là hai vùng được mùa. Làm như vậy, dân
khỏi phải đi đài tải, mà binh no, ngựa béo. Đến cuối thu, ta lại phát binh.
Như thế thì nhuệ khí rất nhiều. Ta chắc thắng.
5) Tôi xét việc đánh Man, có thể dùng mẹo, chứ khó dùng sức. Huống
chi Giao Chi, tục không giống Man khác. Các Man khác từ trước đến sau,
đều phục tùng một họ quý chủng mà thôi. Còn ở Giao Chỉ, thì từ khi quốc
triều lập nên, thủ lĩnh đã đổi đến 4 họ (Ngô, Đinh, Lê, Lý), mà đều là đại
tướng lên cướp ngôi chúa. Đó là thói quen của các phiên trấn cuối đời
Đường. Vì vậy, thế Giao Chỉ dễ lật đổ. Càn Đức còn nhỏ. Những kẻ giúp
việc đều theo ba người. Năm nay, khi chúng vào cướp đất ta, chúng lấy
được nhiều vàng, lụa, con gái. Chắc chúng sẽ tranh giành nhau khi chia của.
Chúng sẽ chia thành ba bộ, do ba tù trưởng cầm đầu. Rồi chúng sẽ khai hấn
lẫn nhau. Bấy giờ ta đánh càng dễ.
6) Lâm Ấp ở phía nam Giao Chỉ. Từ đời Đường, tới cống ta luôn. Đời
quốc triều ta, vì bị Giao Chỉ chia cách nó mới đình cống. Đời Tấn, Tống, Lâm
Ap thường xâm vùng Nhật Nam, Cửu Chân. Cuôi Đường, hợp với Lào,
(Nam Chiếu), nó lại hãm Giao Chỉ, và gây mối lo cho Trung Quốc.
185