Page 172 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

Ba là Giao Chỉ bỏ các cửa quan, xông ra chiếm đồn trại của Tống.
Chúng sẽ bị đánh tan. Đó là hạ sách".
Bổ Chi ức đoán hành động quân ta, và đề nghị cách đối phó. Y nói tiếp:
"Giao Chỉ không thể thi hành thượng sách được, vì cần phải có ngoại
viện. Vậy nên sai sứ tới biên thùy, dụ dỗ các man dân theo Tống, để cắt
chân tay của địch.
Nhưng Giao Chỉ có thể vừa dùng thượng và trung sách. Bổ Chi khuyên
nên đem đại quân tới gần các cửa quan. Hoặc trương bày cho địch thấy, rồi
sai quân tinh nhuệ đi đường tắt đánh quanh. Làm như thế để đối phó với
thượng sách địch. Hoặc giấu đại quân, rồi sai quân kỵ giả cách trúng kế
khiêu khích của địch, chia ra hai cánh đánh vào địch. Nếu địch lui thật, thì
cứ đuổi theo; nếu địch xông ra đánh lại, thì giả cách rút lui, nhử địch vào
chỗ phục binh của Tống. Làm thế để đối phó với trung sách địch.
Khi Giao Chỉ dùng thượng và trung sách đều thất bại, cùng túng, chúng
sẽ xông ra đánh. Đó là hạ sách của chúng. Giao Chỉ sẽ tan".
Bổ Chi vẫn đuổi theo lý luận:
"Bị thua, Giao Chỉ chạy trốn. Tống nên đóng binh lại, chớ đuổi theo xa.
Hoặc Giao Chỉ chạy vào chỗ hang cùng; theo vào đánh thì như chuột ngoài
vào cắn chuột trong hang, chuột trong chắc được. Hoặc Giao Chỉ chạy ra bể;
theo thì quân Tống nhát sóng, hơi có gió đã sợ rồi, không biết sẽ chiến đấu
làm sao? Vả người Giao giỏi thủy chiến. Từ xưa truyền lại rằng người Việt
lặn xuống nước đội thuyền địch để lật úp. Đỗ Mục nói chúng có kẻ đi chìm
dưới đáy bể 50 dặm mà không thở (!). Vả nay, thuyền buôn thường gặp giặc
bể, bị chúng lặn dưới nước đục thuyền".

Đó là chứng cứ rõ ràng, quân Tống sợ thủy quân ta.
Giấc mộng nhà nho vẫn kéo dài. Tuy Bổ Chi nói nước Tống đất rộng
của nhiều, cần gì lấy đất và của báu Giao Chi, chỉ cần phạt tội cho nó hiệu
thuận mà thôi, nhưng y vẫn bàn đến sự tổ chức sau khi bình định. Y
khuyên nên theo cũ, chọn tướng súy tốt và giỏi, đặt làm thứ sử và thái thú,
mộ thổ binh để tự vệ, mộ những kẻ hoặc ham công danh, hoặc muốn báo
thù, hoặc muốn chuộc tội, hoặc bất đắc chí tới đó ở. Rồi Bổ Chi kết luận:

182