Page 169 - Lý Thường Kiệt
P. 169
KHÁNG TỐNG - ĐÒI ĐẤT
Nhân vào chầu vua Tống, Giám tâu rằng: "Người Giao Chỉ cơ trí, gian xảo.
Thật không thể khinh nhờn". Vua Tống liền sai hoạn quan Thuấn Cử mang
chiếu xuống dụ Quách Quỳ: "Theo Giám nói, giặc Giao Chỉ mạnh, gan, liều
chết. Chúng chỉ kém quân nước Hạ mà thôi. Theo đó, đi đánh lần này, có
can hệ đến sự an nguy cho Lưỡng Quảng. Bốn phương nhìn về. Nếu ta
không vạn toàn thắng hẳn, thì bất tiện cho nước đó. Nên cẩn thận!". (16-8,
K. Ho, DL 16-9; CN, theo TB 277/9b).
10. Dư luận
Kẻ muốn chiến tranh là vua Tống, kẻ mưu chiến tranh là Vương An
Thạch. Tuy An Thạch được trở về ngôi tể tướng, nhưng thế lực cũng kém
dần. về nội trị hay ngoại giao, thường bị chỉ trích gay gắt.
Lễ bộ thị lang Vương Thiều đã tranh biện kịch liệt, chủ trương không
muốn gây việc binh đao, muốn nuôi dân lực và bớt phí tổn cho nước. Vì thế,
Thiều đã sinh hiềm khích với An Thạch. (TB 280/14a).
Cho đến lão thần Phú Bật đã về hưu, cũng còn lo ngại. Tháng 6 năm ấy,
ông dâng sớ tỏ lòng thắc mắc. Lời tâu như sau: "Tôi về ở chốn cỏ gianh,
không biết đến nhân sự. Mới đây, nghe Man Lào (nói quân ta) phạm cõi,
gieo họa cho Lưỡng Quảng.
Mà nay, dân mất mùa. Nên tha thuế, giúp đỡ dân. Đợi lúc Lĩnh Nam
yên ổn, mùa màng khá, rồi lại lo việc đánh Giao Chỉ, thế cũng chưa muộn...
Người ta lại đồn rằng: giặc Man cướp rất nhiều, rồi đã lập tức trốn về.
Như thế thì không cần đánh vội. Nhưng vương sư đã ra đi, ắt là để đánh
chúng. Quân thủy lục đã tiến, uy đức đã ban. Bệ hạ nên hạ chiếu cho
Quách Quỳ tới Lưỡng Quảng, xét định kỹ càng về việc công thủ thế nào, rồi
tâu về. Nếu có thể đánh được thì đi. Nếu không, thì nên liệu cách khác để
cho toàn danh vọng của vương sư" (TB 276/14b).
Lời tâu ấy, hình như không được vua chú ý tới.
Ngô Sung một tể thần ở triều, cũng không bằng lòng cuộc nam chinh,
nhưng cũng phải gượng theo vua và An Thạch. An Thạch bảo: "Đánh Giao
Chỉ chắc được". Mà Sung nói: "Đánh được cũng vô ích".
179