Page 164 - Lý Thường Kiệt

LÝ THƯỜNG KIỆT

Vua chê Ôn Cảo: "Ty tuyên phủ tự xin đoàn kết chúng; thế mà ô n
Cảo đã cho là không thể làm. Chẩn, tuy người miền tây, nhưng cho sự tới
Lưỡng Giang có thể làm; còn Cảo quen với Lưỡng Giang nhiều, lại không
dám vào đó!"
An Thạch bênh Cảo: "Cảo, khi trước, đã xin vào đó, và đã vào sâu để
đánh Giao Chỉ".
Vua hỏi: "Sau, sao không chịu đi?"
An Thạch trả lời: "Vì sau Ung Châu mất, Cảo tưởng chưa nên đi".
Vua hỏi lại: "Vì sao Cảo lại cho rằng đoàn kết không được?"
An Thạch trả lời: "Cảo nói rằng dân động cày bừa mà không đủ ăn, cho
nên khó lòng đoàn kết chúng. Còn như sau này, triều đình sẽ giúp đỡ, chẩn
cấp cho chúng. Nếu bấy giờ, Cảo còn bảo không thể đoàn kết được, thì sẽ
mang tội. Chứ khi xưa, không có điều kiện thuận tiện như thế. Vậy, tuy Cảo
có nói không thể đoàn kết được, nhưng có tội gì đâu!"
Vua nói: "Nay ty tuyên phủ đã xin cho khê động tiền và gạo".
An Thạch nhắc lại: "Lúc Cảo nói không thể đoàn kết được, thì chưa hề
nghe nói có chi tiền gạo cho chúng gì cả".
Xét câu chuyện cãi nhau trên, ta thấy vua tôi Tống cũng đồng ý phải lấy
tiền gạo cho dân khê động, thì mới dụ chúng theo và đăng lính giúp Tống.
Dẫu tốn bao nhiêu cũng phải làm, y như lời vua Tống dặn Triệu Tiết:
"Quách Quỳ tính hà tiện. Khanh nên dụ y rằng triều đình không sợ tổn phí
đâu" (15-2, T. Su, DL 22-3; TB 273/8b).

7. Dùng lục quân
Chủ lực Tống là bộ binh. Quách Quỳ và Triệu Tiết đều là tướng giữ bắc
thùy, quen với lính cưỡi ngựa vùng cao nguyên và sa mạc. Vả hai mươi hai
năm về trước, sở dĩ Địch Thanh thắng Nùng Trí Cao ở phía nam ải Côn Lôn,
chính là nhờ kỵ binh đưa từ miền bắc xuống, đột xuất chỗ đất bằng rồi đánh
kẹp vào hai bên quân Trí Cao. Thấy mình thua vì thiếu ngựa, cho nên Trí
Cao đã có ý chạy về đạo Đặc Ma tìm mua ngựa (IV/3).
Vì hai lẽ ấy, trong cuộc nam chinh lần này, Quách Quỳ đã đem theo
một vạn ngựa.

174