Page 196 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

cơ sở của văn tự Phạn, ngƣời Khơme đã sáng tạo ra chữ Khơme

cổ vào thế kỉ thứ VII và sớm hơn nữa, từ thế kỉ thứ IV ngƣời

Chăm đã có chữ viết riêng của mình. Cùng với tổng thể kiến trúc

Bôrôbuđua ở Giava, khu đền Ăngco Vát và Ăngco Thom ở

Camphuchia, That Luông ở Lào, Tháp Chàm ở Việt Nam..., vừa

mang dáng dấp của kiến trúc Ấn Độ, vừa có những nét riêng độc

đáo của từng dân tộc là những di tích lịch sử - văn hóa nổi tiếng

không chỉ của Đông Nam Á mà của cả loài ngƣời.

Từ khoảng đầu công nguyên đến thế kỉ thứ VII, hàng loạt

quốc gia sơ kì đã đƣợc hình thành và phát triển ở khu vực phía

Nam của Đông Nam Á lục địa. Vùng Nam Trung Bộ Việt Nam

có vƣơng quốc Chămpa, vùng trung và hạ lƣu Mê Công có các

vƣơng quốc Sresthapura, Isanapura, Naravara và Phù Nam. Trên

bán đảo Mã Lai có các vƣơng quốc Lankasuka, Tambralinga và

các nƣớc Tumasic ở gần Xingapo ngày nay. Trong số các vƣơng

quốc này, thì Phù Nam là vƣơng quốc hùng mạnh và có tầm

quan trọng hơn cả.

Trên lƣu vực sông Mê Nam và Iraoađi, vào những thế kỉ

đầu công nguyên là địa bàn sinh sống chủ yếu của ngƣời Môn.

Thƣ tịch cổ Trung Hoa có nói tới một "thuộc quốc" của Phù

Nam ở vùng này là nƣớc Xích Thổ. Sau đó vào nửa sau thế kỉ

VII và thế kỉ VIII ở đây còn xuất hiện một vƣơng quốc khác của

ngƣời Môn là Đvaravati.

Lƣu vực sông Iraoađi là địa bàn cƣ trú của ngƣời Môn, Pyu

và Miến. Từ thế kỉ V, ở khu vực này đã xuất hiện những địa

điểm quần cƣ - trung tâm Phật giáo ở Thatơn và Prôme. Đến thế

kỉ VII và thế kỉ VIII các nhà sƣ Trung Hoa nhƣ Nghĩa Tĩnh và

Huyền Trang có nói tới một vƣơng quốc Sri Ksetra của ngƣời

Pyu ở vùng Prôme.