Page 180 - Hai Bà Trưng
P. 180

thường  có  17  đến  18  viên.  Miệng bát  "kín"  bánh  xung
      quanh,  giữa  để  rỗng  lòng,  khoảng  bằng  trôn  cái  chén
     uống nước.  Chỗ rỗng này sẽ là nơi ban tu lễ rót mật vào
      khi  dâng cúng.  Nưốc  mật  gồm  có  hồi,  quế,  Tò ho  (thảo
      quả)  rang  vàng,  tán  nhỏ,  trộn  mật  rồi  đun  chín.  Nưốc
      này lọc qua vải rồi bỏ bã. Nước mật trong như hổ phách
      đậm, sánh, ngọt, thơm là đạt yêu cầu.
          Xung  quanh  miệng  bát  có  buộc  một  cái  lạt  giang
      để  giữ  cho  nửa  chiếc  bánh  chòm  ra  miệng  bát,  giống
      như  cánh  sen  xoè  ra  vậy.  Bánh  đưỢc  kín  lên  17  bát,
      trong  đó  có  hai  bát  đặc  biệt  để  dâng  vào  hậu  cung
      cúng  Hai  Bà.  Một bát  được  dâng cúng  quan  giám  trai
      ở nhà chứa.  Các cụ quan niệm quan giám trai là người
      kiểm  soát lễ vật,  ngài được thử bánh (lễ vật) trước khi
      dâng lên nhà vua.
          Lễ  quan  giám  trai  xong,  lúc  này  khoảng  5  giờ
      sáng,  bánh  đưỢc xếp  vào  quả  ván chay.  Quả ván  chay
      gồm  tầng  đế và  bôn  tầng ngăn,  trên  cùng  là  nắp  quả.
      Quả  hình  tròn  làm  bằng  gỗ,  đường  kính  70  -  80cm,
      sơn  then,  có  trang  trí  vân  mây  nhũ  vàng.  Tương
      truyền,  quả ván chay đã có từ xa xưa.  Thời trước cách
      mạng  tháng  Tám,  sau  khi  hoàn  tất  thủ  tục  với  quan
      giám  trai,  17  bát  bánh  xếp  vào  quả  chay,  rồi  các  phù
      giá  khiêng ngay ra  đền, làm lễ cùng vối  quả ván mặn.
      Quả  ván  mặn  hình  vuông,  sơn  then,  chứa  lễ  mặn  do
      một nhà  chứa  thứ hai trong làng chuẩn bị.  Song ngày
      nay,  do  việc  chọn  lựa  2  nhà  chứa  có  nhiều  nhiêu  khê
      nên  việc làm lễ mặn và chay đều được tập trung ở một

                                                           181
   175   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185