Page 176 - Hai Bà Trưng
P. 176
Trong ba tiệc trên, tiệc ngày 6-3 là to nhất và tục
cúng bánh trôi cũng gắn vối tiệc này. Vào hôm đó cả
làng Hát Môn cùng làm bánh dâng cúng Hai Bà. Song
bánh trôi dâng cúng Hai Bà tại bản đền đưỢc cắt cử cho
các cụ trong ban lễ hội đảm nhiệm. Việc làm bánh trôi
cúng của dân làng dâng lên Hai Bà rất cầu kỳ, cẩn
trọng, phải qua nhiều kiêng kỵ, công đoạn khác nhau.
TrUốc ngày hội độ một tháng, các bô lão trong làng
họp lại bầu ra 10 gia đình đuề huề, không tang chế, có
sức khoẻ và kinh nghiệm làm bánh vào ban tu lễ. Các
cụ trong ban này cùng cụ Tiên Chỉ - Chủ tế và một vài
người giúp việc ở ban mua sắm phải chịu trách nhiệm
mua sắm nguyên vật liệu và làm bánh dâng cúng Hai
Bà, thay mặt cho dân toàn làng. Nếu làm tốt, đúng,
Hai Bà đẹp lòng thòi dân làng sẽ đưỢc phù hộ nhân
khang vật thịnh, bản thân gia đình họ cũng đưỢc mát
mặt. Bằng không, nếu làm sai sót, Hai Bà chê trách thì
họ là những người đầu tiên phải hứng chịu hậu quả.
Trước tiệc khoảng nửa tháng, các cụ phải dọn mình,
sông thanh tịnh, không ăn thịt chó, hành tỏi (hôi),
không làm công việc phân gio nhà nông... để thân thể
và tinh thần trong sạch khi hầu Thánh.
Trong làng cũng chọn từ trước một gia đình có con
trai, không tang quyến, hoà thuận... làm "nhà chứa" -
tức nhà sẽ được làng đến làm bánh dâng cúng Hai Bà.
Nhà chứa có trách nhiệm trưốc nửa tháng phải sửa
sang nhà cửa, lau quét sạch sẽ. Có một chum to đánh
rửa kỳ cọ kỹ càng, phơi nắng vài bận... để đựng nước
177