Page 178 - Hai Bà Trưng
P. 178
Sáng trưa ngày mồng 5, các cụ trong ban tu lễ bắt
đầu công đoạn đầu tiên của việc làm bánh cúng. Gạo
nếp đổ ra chậu, khoắng đãi sạch trong 5 phút rồi tãi ra
cho ráo nưóc. Sau đó gạo được ngâm ủ cho rích nước. 3
giờ sau, gạo đưỢc đem giã trong một chiếc cối đá to (cối
đá này mưỢn của nhà dân nhưng trưốc đó, đã đưỢc
đánh rửa sạch, phơi khô vài lần) bằng đôi chày cao
khoảng Im, đường kính khoảng lOcm. Đây là đôi chày
chuyên dùng giã bánh thờ của nhà đền, ngoài ra không
dùng làm bất cứ việc gì khác.
Gạo giã lượt 1, lượt 2 gọi là vỏ gạo được để riêng.
Gạo giã lượt 3, lượt 4 để riêng.
Gạo giã lượt 5 để riêng.
Phần ngon nhất của gạo là lượt 3, lượt 4 dành làm
bánh dâng cúng Hai Bà. Gạo lựot 1, lượt 2 và lượt 5
cùng phần còn lại của lựot 3, 4 được trộn đều, dùng làm
bánh dâng các quan bộ hạ. Sô" gạo trên tiếp tuc đưỢc ủ
ngâm cho đến sáng mồng 6 mới đưỢc ban tu lễ mở ra
làm bánh cúng.
Vào 1 giò sáng mồng 6, bột mang ra rảy nước cho
đến dẻo vừa độ, rồi cho vào cốì giã. Hai cụ thay nhau
giã đều tay cho đến khi bột mềm, mịn, dẻo thì gọi là
luyện bột xong. Bột luyện bắt ra mâm rồi liên tục đưỢc
nặn bánh. Từng viên bánh tròn to, đường kính khoảng
3cm, ước chừng bằng quả mận to thi nhau theo tay các
cụ, lần lượt nằm đều trên mâm.
Đêm vùng quê thanh vắng, hương trầm thoảng
đưa, trăng mồng 6 mảnh mai toả sáng trên tròi. Tiếng
179