Page 47 - Giao Thông Kỳ Diệu

Theo thống kê, trong thế kỉ XX, tốc độ cùa máy bay nâng cao được 20 lần, tốc
độ xe hơi các loại tăng được trên 5 lần, còn tốc độ xe lửa thì tăng được ít hơn,
chậm hơn. Lí do là xe lửa di chuyển nhờ vào lực ma sát giữa bánh xe và đường ray
nên mới có thuyết “bám đường sắt”. Lực ma sát và hệ số ma sát đểu giảm đi theo
sự tăng lên của tốc độ. Khi vận tốc từ 160 km/h nâng lên tới 250 - 300 km/h, hệ số
ma sát sẽ giảm tới 1/4 - 1/8; hơn nữa khi tàu chạy, lực cản của không khí tỉ lệ
thuận với bình phương tốc độ, khi vận tốc lớn hơn 200 km/h, lực cản của không
khí chiếm 90% của tất cả các loại lực cản; khi vận tốc là 300 km/h thì 95% công

suất của đầu máy là tiêu hao cho công việc khắc phục lực cản của không khí. Hiện
nay người ta phổ biến cho rằng vận tốc cực hạn để bánh xe bám vào đường sắt là
350 km/h.

Vì muốn có tốc độ lớn hơn 350 km/h, các nước Anh, Pháp, Đức v.v... từ sau
những năm 60 của thế kỉ XX đã bắt tay vào nghiên cứu đường sắt không bám và
đã thu được những thành quả đáng mừng bước đẩu.

Đường sắt không bám, hay còn gọi là đường sắt kiểu lửng lơ, và theo phương
thức làm nổi lên lại chia ra hai loại là đường sắt làm nổi bằng không khí và đường
sắt làm nổi bằng lực từ.

Tàu hoá cao tốc 250 km/h

Đường sắt làm nổi xe lửa lên bằng không khí là dùng không khí nén làm cho
giữa sàn bệ xe lửa và mặt ray hình thành một lớp đệm không khí, khiến cho xe lửa

48