Page 57 - Dinh Dưỡng Cận Đại

Phương pháp khảo sát phát hiện thể hiện đòi hỏi sự xác định bằng nhiều biện
pháp để xác định sự xuất hiện biểu lộ hoặc không xuất hiện bệnh. Trong dinh
dưỡng dịch tễ học, khẩu phần ăn thường đưỢc phương pháp khảo sát phát hiện
quan tâm trước. Khảo sát xác định nguy cơ gây bệnh thường có liên quan tói các
nhóm dân cư.

1. Phương pháp mô tả và phân tích dịch tễ học
1.1. Nghiên cúu khảo sát cắt ngang

Mẫu khảo sát cắt chéo trong nghiên cứu dinh dưỡng dịch tễ học, đã đưỢc thực
hiện tại các nưốc đã phát triển như Hoa Kỳ và nhiều nước khác (2). Nghiên cứu
khảo sát đã cung cấp nhiều sô" liệu dịch tễ học về dinh dưỡng có liên quan đến
chương trình cải thiện nâng cao sức khỏe và để phòng bệnh tật. Khi khảo sát cắt
chéo đưỢc thực hiện, sẽ bao gồm cả việc kiểm tra trạng thái bệnh và sức khỏe,
trạng thái dinh dưõng và nhu cầu sử dụng thực phẩm qua các nhóm cộng đồng
dân cư được phân tích bằng các chỉ tiêu tin cậy.

1.2. Nghiên cúv sinh thái học
Các số liệu khảo sát cắt chéo về trạng thái và nhu cầu dinh dưỡng thực phẩm
trong cộng đồng dân cư, đều đưỢc sử dụng để so sánh về sinh thái học. Trong các
nghiên cứu khảo sát trên, nhóm dân cư được coi là đại diện theo xác định địa lý,
điều kiện môi trường xã hội, và các sô" liệu khảo sát về khẩu phần ăn và bệnh, có
so sánh trong phạm vi cả nưóc (3, 4, 5). Nhu cầu tiêu thụ thực phẩm được biểu thị
theo đầu người.

Khảo sát so sánh sinh thái học đưỢc xem là quan trọng, trong giả thiết có sự
liên quan giữa khẩu phần ăn và bệnh (6). Sự khảo sát trên có thể còn có thiếu sót
do có sự liên quan giữa khẩu phần ăn và tỷ lệ mắc bệnh, tử vong tại nhóm dân cư
và không thể là chỉ tiêu xác định sự liên quan tương tự ở điều kiện cá nhân đơn
lẻ. Thí dụ: sự liên quan theo đầu người giữa lượng sử dụng chất béo trong khẩu
phần và ung thư vú đã không thể đại diện cho lượng châ"t béo ăn vào và ung thư
vú của đối tưỢng nữ cũng tính theo đầu người. Khảo sát sinh thái còn có thiếu sót,
do không tính đến những đặc điểm riêng biệt như tuổi, thời kỳ bắt đầu kinh
nguyệt và sô" lần sinh nở của nữ, sô" người hút thuốc, nghiện rượu, béo trệ v.v...

1.3. Nghiên củu theo đổng bộ (thuần tập)

Trong nghiên cứu đồng bộ, đ ô " i tượng đưỢc định hướng trên cơ sở các yếu tô"
được khảo sát có so sánh với trạng thái bệnh, đưỢc triển khai theo chiều dọc và có
thể thực hiện sự hồi cứu trên cơ sở xác định có xuất hiện bệnh hay không.

Do sự khảo sát được xác định trước khi bệnh xảy ra, nghiên cứu đồng bộ cho
phép xác định trực tiếp các sự kiện và cung cấp các nguyên nhân có liên quan
giữa các triệu chứng trong khảo sát và kết quả nhiễm sinh bệnh. Nghiên cứu đồng
bộ rấ t tôn kém và đòi hỏi nhiều mẫu, với thòi gian nghiên cứu dài, giữa thời gian
khảo sát và phát hiện, hoặc cả hai. cả hai điều kiện trên đều rất cần, khi phải xác
định dịch tễ học ung thư. Ung thư là nguyên chính gây tỷ lệ tử vong cao, và chẩn
đoán xác định bệnh, có thể phải trong nhiều năm. Hebert và cs (7) đã theo dõi

53