Page 52 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 52
3.5.4. Vitamin D
Vitamin D vừa có tác động kích thích và giảm đáp ứng miễn dịch do ảnh
hưởng đến chuyển hóa khoáng và hormon tự nhiên. Vitamin D giảm sự phát triển
khối u và ức chế yếu tố GM-CSF (Granulocyte-macrophage colony-stimulating
factor, yếu tô" kích thích cum bạch cầu hạt đại thực bào)
3.5.5. Vitamin E
Thiếu vitamin E dẫn đến giảm (suy yếu) sự tăng sinh bạch cầu, giảm hóa ứng
động (chemotaxis) và hiện tưỢng thực bào do bạch cầu hạt PMN và đại thực bào.
3.6. Lìpid
Chức năng của acid béo là cung cấp nguồn nhiệt lượng, thành phần của màng
tê bào và là vật thể trung gian của tín hiệu thông tin tê bào. Trong nhóm các acid
béo đa nốỉ đôi chưa no, (PƯFAs) được xem là quan trọng nhất là nhóm acid béo
PUFAs n-3 và n-6, do, thành phần màng tế bào phụ thuộc vào lượng các acid béo
trên trong khẩu phần, và ảnh hưởng tới chức năng hoạt động của tế bào (15).
Acid arachidonoic (20:4 n-6) là thành phần râ"t quan trọng của màng tế bào
phospho lipid, là tiền thân của eicosanoid trong tế bào (16) và tham gia hàng loạt
các phản ứng sinh lý bảo vệ bao gồm: chống viêm, miễn dịch, tái sinh sản, lưu
thông máu và điều hoà nhiệt độ. Thực nghiệm trên động vật nhận thây khẩu
phần có nhiều chất béo sẽ ức chế miễn dịch (5). Nhưng khẩu phần có lượng cao
PUFA sẽ giảm khả năng tăng sinh của tế bào lympho chuột, trong khi khẩu phần
có lượng thấp PUFA, sẽ thúc đẩy sự phân chia tế bào. Do đó khẩu phần có lipid
thấp có thể tăng chức năng miễn dịch. Nếu thiếu EFA (đặc biệt là acid linoleic)
trong thử nghiệm trên chuột nhắt, nhận thấy sự đáp ứng miễn dịch tế bào gián
tiếp bị giảm hơn là tăng cường.
Từ một sô" nghiên cứu khảo sát trên đã xác định lipid trong khẩu phần là yếu
tô" quan trọng ảnh hưởng đến sự đáp ứng miễn dịch. Nhưng sự đáp ứng miễn dịch
cao lại không thuận lợi trong mọi trường hỢp. Hiện tượng dị ứng và bệnh miễn
dịch là các thí dụ điển hình của các phản ứng tăng hoạt động hoặc rốì loạn miễn
dịch đã được đề cập, cần được tiếp tục khảo sát theo dõi.
3.6. Chất chông oxy hóa
Can thiệp dinh dưỡng vối sự cân bằng các chất chông oxy hóa và miễn dịch bởi
các chất chổhg oxy hóa, vitamin, các yếu tô" vi lượng và yếu tô" lưdng đột biến bội
oxit (superoxide dismutase) tác động của sự hạn chế nhiệt lượng trong đòi sông,
sự sản xuất nội sinh của phản ứng oxy và các gô"c đặc hiệu do bạch cầu (17, 18).
Trong sự cân bằng oxy hóa và điều hòa hệ thốhg miễn dịch đã có một sô"
nghiên cứu về bệnh thấp khốp (19, 20) và dị ứng (21). Trong khảo sát đã nhận
thấy tê" bào CD8 + T có khả năng ức chê" các chất oxy hoá hơn là tê" bào CD4 + T.
Thực phẩm là nguồn cung cấp các chất oxy hóa rất quan trọng và là chỉ tiêu
đánh giá chất lượng của khẩu phần. Ngoài vitamin và các yếu tô" vi lượng còn phải
kể đến các hỢp chất polyphenol (22, 23). Trong suy dinh dưỡng protein nhiệt
48