Page 473 - Dinh Dưỡng Cận Đại

Bạch tuộc đốm xanh
Bạch tuộc đô'm xanh có tên khoa học là Hapalo-chlaena, tên tiếng Anh là Blue-
ringed Octopus (BRO), gọi chung là bạch tuộc hay còn gọi là mực tuộc. Tiếng địa
phương có nơi gọi là "mực dái".
Giống bạch tuộc đô"m xanh thuộc Bộ Octopoda, Lớp Chân đầu Chephalopoda,
ngành Thân mềm Mollusca. Giông Hapalochlaena bao gồm 3 loại:

- H .lunulata (Greater Blue-ringed Octopus)

- H. maculosa (Lesser Blue-ringed Octopus)

- H.íasciata (Blue lined Octopus)
Bạch tuộc đốm xanh phân bố ở vùng biển Ân Độ Dương - Tây Thái Bình
Dương, thường sống ở trong các rạn đá, đôi khi chui vào trong các vỏ sò ốc chết,
hoặc các vỏ đồ hộp, chai nhựa... vùng nước nông, có thủy triều, ở Việt Nam vùng
biển tỉnh Bình Thuận năm 2001 đã có 5 người chết do ăn phải loại mực này.

Blue-ringed octopus cũng có thể gọi là bạch tuộc đôm vòng xanh vì các đôm trên
thân có hình vòng tròn màu xanh. Màu sắc đẹp và có thể thay đổi theo điều kiện
ngoại cảnh, theo chiều sâu của nước và độ chiếu sáng của mặt tròi, từ xanh lục
sáng đến nâu đỏ. Màu xuất hiện sặc sỡ khi chúng bị kích động hay chuẩn bị tấn
công. Kích thưốc của chúng: chiều dài từ 6-20cm và có 8 vòi, trọng lượng khoảng
50gr. Bạch tuộc đô"m xanh là một loài động vật ăn thịt, đồng thời cũng có thể làm
mồi cho một số động vật biển khác. Chính vì vậy mà chất độc của chúng có tác dụng
vừa để tự vệ vừa để tấn công con mồi. Bình thường bạch tuộc đốm xanh không tấn
công cắn người, chúng chỉ cắn trong trường hỢp tự vệ (bị cầm bắt hay giẫm phải).

Độc tố

Chất độc của bạch tuộc đốm xanh chứa độc tô' Tetrodotoxin là một loài độc tố
thần kinh (Neurotoxin). Độc tô' này được tiết từ tuyến nưốc bọt của bạch tuộc. Theo
các nhà khoa học Nhật Bản khi tiến hành các mẫu bạch tuộc lấy từ Philippin thì
Tetrodotoxin đưỢc sinh ra bởi một loài vi khuẩn sô'ng cộng sinh trong tuyến nưốc
bọt của bạch tuộc; Tetrodotoxin được xác định chủ yếu trong tuyến nưóc bọt của
bạch tuộc. Ngoài tác dụng dùng để tấn công con mồi hoặc giúp bạch tuộc tự vệ,
Tetrodotoxin rất độc, có khả năng gây chết người. Theo Williamson: Một con bạch
tuộc nhỏ 25gr có tuyến nước bọt 300mg, có đủ lượng chất độc gây chết 10 người có
trọng lượng 75kg. Theo các tài liệu, hiện có nhiều trường hỢp tử vong do Bạch tuộc
đốm xanh cắn ở Australia. Trong thử nghiệm, độc tô' này gây chết rất nhanh đô'i với
chuột và thỏ.

465