Page 457 - Dinh Dưỡng Cận Đại

5.2. Bệnh đái tháo đường

Cũng như bệnh nhân tim mạch vành, khẩu phần ăn chay đã chứng tỏ có hiệu
quả trong phòng bệnh đái tháo đưòng, kể cả đái tháo đường có liên quan đến bệnh
thận, do khẩu phần ăn luôn có lượng chất béo thấp, ít acid béo no, ít cholesterol và
nhiều xơ, nhiều đạm thực vật, lượng chất béo giảm và chất xơ cao trong khẩu phần
đã có tác dụng giảm rõ rệt cân nặng và giảm lượng glucose cholesterol trong huyết
thanh bệnh nhân đái đường, đặc biệt có thể điều chỉnh các sai lệch trong chuyển
hoá chất ở người đái đường (24).

5.3. Bệnh vế thận
Người ăn chay thường sử dụng lượng protein thấp, nhưng là protein thực vật và
có lượng phospho cao nên đã có tác động tốt trong điều trị bệnh thận. Thí nghiệm
trên chuột đã cắt bỏ thận có sử dụng đạm đậu tương nhận thấy chuột giảm protein
niệu, giảm dịch lọc cầu thận, giảm tổn thương mô thận và kéo dài sự sông hơn là sử
dụng casein sữa trong nhóm đối chứng. Trong đái tháo đường và bệnh suy thận,
khẩu phần bán chay có trứng và sữa đã cung cấp protein đậu tương Ig/kg TLCT
ngày nên đã giảm protein niệu và giữ cân bằng dinh dưỡng tốt trong điều trị, giảm
chứng tăng lipid huyết và giảm lượng cholesterol huyết thanh trong bệnh thận.
Ngoài ra do protein thực vật cung cấp nhiều acid amin không cần thiết hơn là
protein động vật và không sản sinh nhiều urê như protein động vật, nên khẩu phần
ăn chay có hiệu quả trong điều trị bệnh thiểu năng suy thận mạn tính (chronic
insufficiency renal). cần chú ý sử dụng nhiều rau quả và hạt ngũ cốc có lượng kali
thấp để cân bằng vối lượng kali cao trong hạt có dầu, đậu đỗ... (25).

5.4. Bệnh viêm đa khớp (rheum atoid arthritis)

Theo dõi người ăn chay năm 1993, Darlington và c s (26) đã nhận thấy khẩu
phần ăn chay có thể làm dịu các triệu chứng của bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Sau
đó đã có nhiều tác giả khảo sát và cũng nhận thấy kết quả tương tự, nhưng kết
luận chưa đưỢc thuyết phục do thiếu kiếm tra đốì chứng.

5.5. Ung thư

Trong thời gian gần đây đã có khá nhiều khuyến cáo sử dụng khẩu phần ăn
nhiều rau quả và hạn chế thịt mỡ để điều trị ung thư. Tuy vẫn có nhiều ý kiến khác
nhau, nhưng ý kiến ủng hộ đều thông nhâ't sử dụng khẩu phần bán chay, có sữa,
trứng và chú ý đảm bảo cân bằng dinh dưõng để tránh suy dinh dưỡng và giảm
cân (27).

6. Kết luận và những vấn để cẩn quan tâm khi ăn chay
Cho tối nay các nhà khoa học về dinh dưõng hầu như đã thốhg nhất khẩu phần
ăn sử dụng nguồn thực phẩm thực vật thường có lợi cho sức khoẻ, ít mắc bệnh mạn
tính và ung thư, do trong rau quả, hạt ngũ cốic, đậu đỗ, hạt có dầu... có chứa rất
nhiều các chất dinh dưỡng, các yếu tố vi lượng có giá trị sinh học cao hơn hẳn thành
phần nguồn gốc động vật và ít gây độc hại cho cơ thể. Trong khi đó thịt, cá và một

449