Page 426 - Dinh Dưỡng Cận Đại

Tác động ảnh hưởng của neomycin vói muối mật trong cđ thể đã hình thành
dạng kết tủa không hâp thu trong bệnh tăng cholesterol máu. Neomycin làm tăng
bài biết sterol và giảm khối lượng dự trữ cholesterol trong cơ thể. Ngoài ra sự hấp
thu của các thành phần ưa mõ khác bao gồm các vitamin và thuốc cũng bị giảm (3).
Đã nhận thấy thực phẩm và thức ăn có nhiều lipid đã giảm sự hấp thu thuốc,
đặc biệt là thuốc ưa mỡ (lipophilic drugs) và triệu chứng kém hấp thu, đã gây tổn
thương tói biểu mô ruột dạ dày bao gồm cả các chất chống chuyển hoá được dùng
trong hoá trị liệu ung thư và colchinin (cây tỏi độc) dùng để điều trị bệnh thống
phong (bệnh gút).

2. Tác động ảnh hưỏng giữa thuốc và châ't chuyển hoá dinh dưỡng

Tác động ảnh hưởng của các chất dinh dưỡng đặc biệt và thực trạng dinh dưỡng
của cơ thể tới hiệu lực sinh học của thuốíc đưỢc tóm tắt tại bảng 6.18.

Bảng 6.18. Yếu tố ảnh hưởng tới hiệu lực của thuốc và chuyển hoá

1. Protein khẩu phần tác động tới nồng độ albumin trong huyết tương, ảnh hưởng tới chuyển hoá
enzym -thuốc trong ruột và gan và hệ vi khuẩn đường ruột.
2. Thành phần thức ăn có thể làm thay đổi hoạt động của ruột và lưu thông máu, đẩy nhanh
hoặc làm chậm sự hấp thu hoặc chuyển hoá thuốc.

3. Trạng thái dinh dưỡng có thể tác động gây ảnh hưỏng tới thận và thuốc lợi mật gây sự biến
đổi tác động của thuốc hoặc gây độc hại.
4. Với người béo có thể tăng thể tích phân tán: thuốc ưa mỡ.

5. Tiêm thuốc vào bắp thịt dưới da có thể làm chậm sự hấp thu thuốc luân chuyển trong máu.

Tác động ảnh hưởng qua lại trong chuyển hoá giữa thuốc và các chất dinh
dưõng được bắt đầu tại hệ thông tiêu hoá (đường ruột dạ dày). Đã có khá nhiều
trường hợp nhận thấy protein trong khẩu phần đã ảnh hưởng tới sự hấp thu và
chuyển hoá của thuốíc trong ruột vì các dẫn xuất của amino acid như methyl-dopa.
L-dopa (4). Trong ruột có vi khuẩn chuyển hoá L-dopa, sulfasalazin và khả năng
của nhóm vi sinh vật này còn tác động chuyển hoá nhiều loại thuốc khác.
Sulfasalazin đưỢc chuyển hoá thành dạng dẫn xuất thuốc có hoạt tính cao (5-
amino-salicylic acid) do hệ vi sinh vật đường ruột và được sử dụng trong các bệnh
viêm ruột. Ngoài ra có một sô" thuốc đã tác động làm giảm sự hấp thu folat trong
ruột non. Đặc biệt việc sử dụng thuốíc kháng sinh cho bệnh nhân với liều ổn định
cùng với một sô" loại thuốc khác, đã làm cho các thuốc đó trở thành độc hoặc tác
động phòng và điều trị bệnh không hiệu quả.

Mặc dù, hệ vi sinh vật đường tiêu hoá trong cơ thể người luôn thích nghi với sự
đa dạng của khẩu phần ăn, nhưng khi dùng liều cao dầu cá có nhiều acid béo không
bão hoà để điều trị bệnh tim mạch, có thể tác động ảnh hưởng tối hệ vi sinh vật
đường ruột trong chuyển hoá. Sự hấp thu và tác động chuyển hoá của một sô" thuốc,
còn phụ thuộc vào thời gian lưu giữ trong ruột và thường bị ảnh hưởng do trong

418