Page 34 - Dinh Dưỡng Cận Đại

* Béo phì thuộc bệnh phổ biến tại thê giới phương Tây được xác định là có sự
liên quan giữa béo phì và đề kháng insulin. Béo phì sẽ dẫn đến tăng insulin trong
máu và gây giảm insulin trong chất thụ thể. M ặt khác cơ chê của bệnh béo phì sẽ
dẫn tối sự đề kháng insulin (được xem là khuyết tật trong thông tin tín hiệu qua
màng tế bào) hiện vẫn đang được khảo sát. Có thể khuyết tậ t của chất thụ thể
(receptor defect) sẽ dẫn đến béo trệ là do sự biến đổi chất thụ thể p3-adrenergic,
chất thụ thể đưỢc xuất hiện để điểu hoà tác dụng nhiệt tế bào các mô nâu dưới da
(brown adipose tissue). Các khảo sát dược lý gần đây đã nhận thấy sự kích thích
các chất thụ thể Pa-adrenergic sẽ làm tăng sự chuyển hóa nhiệt và giảm cân trong
béo phì. Ngoài ra cũng đã nhận thấy sự đột biến, đối vói chất thụ thể trên được
theo dõi tại một sô" cộng đồng dân cư có nguy cơ béo phì cao và tăng sự đề kháng
insulin (2).

Trong thòi gian gần đây các quá trình thông tin tín hiệu giữa các màng tế bào
trong cơ thể bao gồm nội tiết tố, chất dẫn truyền thần kinh, cytokin và yếu tô"
phát triển, đang được khảo sát thử nghiệm để phát hiện các khuyết tật đã gây
bệnh cho cơ thể. Có thể xem sung huyết suy tim là kết quả của khuyết tậ t thông
tin tín hiệu do giảm chức năng chất thụ thể P-adrenergic trên các bệnh nhân này.
Có một sô" kết quả công trình lại cho là tăng chất thụ thể P-adrenergic trên các
bệnh nhân này. Có một sô" kết quả công trình lại cho là tăng châ"t thụ thể P-
adrenergic kinase, serine kinase đã phosphoryl hóa P-receptor và dẫn đến giảm
cảm ứng (desensitization) của chất thụ thể và có thể gây tăng bệnh sung huyết
tim. Kết quả của sự giảm cảm ứng chất thụ thể bêta có thể làm giảm sự đáp ứng
tói tác động kích thích tim của epinephrin. Bệnh hen thường có liên quan đến
khuyết tật châ"t thụ thể beta 2. Khuyết tật trong hệ thông thông tin màng tế bào
tại não, có liên quan đến một sô" điều kiện thần kinh tâm thần (neuropsychiatric)
bao gồm nghiện rượu, tâm thần phân liệt (schizophrenia) và bệnh Alzheimers
(chứng sa sút trí tuệ ở tuổi già) (2)

3. Vận chuyển chất dinh duỡng qua màng tê' bào

Tất cả các chất dinh dưõng đều phải qua một màng tế bào hoặc nhiều hơn
trước khi đưỢc chuyển đến vị trí cuối cùng tại một tổ chức trong cơ thể. Đã trên
100 năm các nhà khoa học đã sử dụng nhiều biện pháp để tiếp cận tìm hiểu sự
vận chuyển các chất dinh dưõng qua màng tế bào và đã xác định được cụ thể cơ
chê phân tử của sự thấm qua màng tế bào.
Tê" bào có thành phần nội sinh khác biệt với môi trường xung quanh, có cả
dung dịch hoà tan nội bào và ngoại bào (intracellular, extracellular aqueous
Solutions) vỏ và màng tê bào đều rất cần để phòng ngừa sự trộn lẫn 2 dung dịch
trên. Hơn nữa các tê" bào đều không cân bằng tĩnh (static) có cấu trúc không thấm
qua. Nhiều chất dinh dưỡng được thấm qua hoặc ròi khỏi bào tương (cytoplasm)
và màng tê" bào cần được xem là cả hai dung dịch nội bào và ngoại bào đều có thể
qua được (3)
Tại bảng 2.2: giới thiệu các hình thức vận chuyển của dung dịch hoà tan qua
màng tê" bào.

30