Page 146 - Đề Hùng Và Tín Ngưỡng Thờ Cúng
P. 146
PHẠM BÁ KUÔVI
KINH ĐẺ VĂN LANG - TtíÀNtì P tíũ VIỆT TRÌ
VỊ TtìẾ ĐỊA- EflÍNH TRỊ/VĂN ■HŨA
(Bài in báo PhúThọ số 630 ngày 21 tháng 1 năm 2006)
l.Quá khứ
Nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đã dày công tìm
kiếm để duy danh xác định phạm vi vê' địa giới hành chính Kinh
đô Văn Lang thời đại các Vua Hùng dựng nước. Đây là cầu hỏi vô
cùng thú vị, bởi đến nay chưa có ai tìm được tấm bản đổ cổ hay
dòng địa chí nào ghi chép đầy đủ vể địa giới vùng đất này trong
lịch sử.
Nếu lấy Đền Hùng làm tâm điểm để kẻ 2 trục tung hoành của
đồ thị trong trời đất thì trục tung (Bắc - Nam) có đỉnh điểm Bắc là
thị trấn Bãi Bằng, huyện Phù Ninh, đỉnh điểm Nam là phường Bạch
Hạc - TP. Việt Trì; còn trục hoành (Đông - Tây) sẽ có Đông đỉnh
điểm là sông Lô và Tầy đỉnh điểm ờ bên bờ sông Thao. Lại từ các
đỉnh điểm ấy ta nối thành hình chữ nhật rồi quy chiếu trên bản đồ
địa lý hành chính sẽ được phạm vi một vùng đất sơn thủy hữu tình,
địa linh nhân kiệt. Vùng đất đó theo các nhà nghiên cứu lịch sử - địa
văn hóa và một số nhà “Đền Hùng học” đổ rằng đó chính là cương
vực phạm vi kinh đô Văn Lang xưa, thời đại các Vua Hùng.
Sách Việt sử lược, đời nhà Trần (thế kỉ XIII) chép rằng: “Xưa,
Hoàng đế dựng muôn nước, lấy Giao chỉ ở xa ngoài cõi Bách Việt,
