Page 326 - Các Chuyên Đề Về Nguy Cư Sức Khỏe

+ Cơ chê điêu hòa qua chuyển hóa: trong đó chủ yếu là PaC02, khi tăng

trong máu sẽ làm giãn mạch và ngược lại.

+ Điều hòa theo cơ chế thần kinh giao cảm (không đáng kể).

+ Các yếu tố khác gây tăng hoặc giảm lưu lượng tuần hoàn máu não:

° Các yếu tô' làm tàng lưu lượng tuần hoàn não: các thuốc làm giảm

áp lực nội sọ; các thuốc giãn mạch làm tăng nhẹ lưu lượng tuần

hoàn não trong điều kiện các mạch máu não ỏ trạng thái bình

thưòng; các loại dịch truyền như Dextran làm tăng lưu lượng tuần

hoàn não theo cơ chế tăng tuần hoàn vi mạch.

° Các yếu tô' làm giảm lưu lượng tuần hoàn não: thuốc ngủ làm giảm

cả lưu lượng tuần hoàn não và mức tiêu thụ oxy của tổ chức não.

- Tiêu thụ oxy và glucose của não: Nhu cầu về oxy và glucose của não được

đáp ứng liên tục và ổn định. Tê bào não không có dự trữ oxy, còn lượng

đường dự trữ thì chỉ có thê duy trì trong 2 phút.

1.5. Tỉ lệ bệnh

• »

- Tỷ lệ mắc: theo WHO tỷ lệ hiện mắc là 500 - 800 / 100.000 dân. ở Việt

Nam, tỷ lệ hiện mắc dao động từ 104/100.000 (ở một số quận Hà Nội) đến

106/100.000 (Huế), 157/100.000 (thị xã Hà Đông) và 409/100.000 dân

(TP.HỒ Chí Minh).

- Tỷ lệ tử vong: khoảng 40% bệnh nhân tử vong trong tháng đầu, đứng

hàng thứ 3 sau bệnh ung thư và nhồi máu cơ tim.

- Tỷ lệ tàn phế đứng hàng đầu trong các bệnh thần kinh.

- Tỷ lệ theo thể bệnh: nhồi máu não 80 - 85% (trong đó huyết khối 60 -70%

tắc mạch 15 -25%), chảy máu não 15 - 20%.

1.6. Tình hình chẩn đoán và điểu tri

Từ trước khi có máy chụp cắt lốp vi tính sọ não, chẩn đoán chủ yếu dựa

vào lâm sàng, điều trị chủ yếu là nội khoa.

Từ khi có máy chụp cắt lớp ra đòi (năm 1971), qua phim chụp, đã xác định

được thể loại tai biến, vị trí kích thước của tổn thương đặc biệt là khối máu tụ,

các dị dạng mạch máu não, nên việc chẩn đoán đã được tiến hành một cách

nhanh chóng, đã có các trường hợp được phẫu thuật cho kết quả khả quan.

Những nàm gần đây, ở các nưốc trên thế giới cũng như trong nước, đã có

nơi thành lập đơn vị tai biến mạch máu não hoặc còn gọi là đơn vị đột qụy (là

đơn vị có cơ cấu, tổ chức chức năng trong một bệnh viện, được trang bị đầy đủ vê'

phương tiện và đội ngũ cán bộ chuyên sâu, đảm bảo điều trị cấp cứu cho các

bệnh nhân tai biến mạch máu não 24/24 giờ), với mục đích điều trị kịp thời để

giảm tỷ lệ tử vong và di chứng nặng.

326